1 Nisan'da Yapılacak Şakalar

Dünya üzerinde topluluklar ve devletler hep var olmuşlardır. Önceliklerin sürekli değiştiği bu zaman zarfı içerisinde devam eden ve değişmeyen tek şey ise değişimin kendisi olmuştur. Geride bıraktığımız 20. yüzyıl 2 tane dünya savaşı görmüş ve peşinden gelen soğuk savaş döneminde ise dünya üzerinde gerginlik zirveye çıkmıştır. Bunun nedeni ise gelişen teknoloji ile birlikte konvansiyonel silahların yerini atomik silahlara bırakması idi.

20. yüzyılın sonlarında gelişen demokratikleşme ve özgürlük mücadeleleri bu buzdan engelleri aşmış ve kapitalizm güçlenerek hakimiyetini arttırmaya başlamıştır. Kapitalizmin kötü özellikleri olduğu gibi olumlu yönleri de bulunmaktadır. Kapitalizm beraberinde rekabeti taşıyan bir etkendir.

İletişim çağına girdiğimiz günlerde o kadar hızlı bir gelişim ve değişim yaşadık ki yaşadığımız döneme adaptasyonda zorluklar yaşadığımız kabul etmeliyiz. İletişimin bu kadar artması sonucunda ise daha önce var olan ve haberimizin olmadığı pek çok şey hayatımıza girmiş oldu. Mesela özel günler artık her gün karşılaştığımız günlük hayatımızda var olmaya başlamış paydaşlar olarak kendini göstermiştir. Dünya sigarayı bırakma günü, dünya yaşlılara saygı günü, dünya dans günü vs gibi gördüğünüz üzere pek çok gün bir konu başlığı için önem arz etmeye başlamıştır. Ama şüphesiz ki bunlar arasında bazılarının diğerlerinden çok daha ön planda olduğunu biliyoruz. Hele bir tanesi var ki onu çok uzun zaman önce benimsedik ve sadece o gün değil hayatımızın pek çok anında adını kullanır olduk. Bahsettiğimiz gün 1 Nisan dünya şaka günü elbette. Bugün sizlere 1 Nisan hakkında detaylı bilgilendirme yazısı hazırlarken aynı zamanda 1 Nisan neden şaka günü? ve tarihte yapılmış en ilginç 1 nisan şakaları ile ilgili örnekler de paylaşmaya çalışacağız.

Yazımızın girişi ile bu gün sizlere anlatmaya çalışacağımız nisan 1 şakaları arasında tarihsel bir bağlantı kurmaya çalıştık, o nedenle küresel gelişmeler ile 1 nisan şakaları ne alaka demeyeceğinizi umuyoruz :) Ama yine de her an bir şaka yapabiliriz :)

1 Nisan Nedir?

Hemen hemen hepimiz 1 nisan tarihinde birilerine şaka yapmışızdır. Peki 1 nisan nedir? Neden 1 Nisan şaka günü olarak kabul edilmiştir, 1 nisanda neden şaka yapılır hiç merak ettiniz mi?

1 nisan şaka gününün tarihi 16. yüzyıla dayanmaktadır. 16. yüzyıla kadar Avrupa’da yılın başı olarak mart 25 tarihi baz alınıyordu. Fransa kralı IX. Charles 1564 yılında bir değişiklik yaparak yıl başlangıç tarihini Ocak ayının 1. gün olarak değiştirme kararı aldı. Tabi bu karar 16. yüzyılda var olan iletişim kanalları ile çok fazla yayılmadı. Daha doğrusu bölgesel bir karardı ve yayılması çok uzun zaman alacağından ilk etapta çok fazla ciddiye alınmadı. Hatta bu kararı protesto etmek isteyenler alaycı eylemlerde bulunmayı tercih ettiler. Bu eylemlerin içinde 1 Nisan tarihinde partiler vermek ve birbirlerine hediyeler almak gibi uygulamaları sayabiliriz.

Diğer gruptakiler ise bu insanlarla kendi pencerelerinden bakıp alay ettiler. Hatta bu grup için Nisan aptalları deyimi kullanılmaya başlandı. Birçok uydurma hikayeyle bu durum abartılmaya başlansa da zaman içerisinde 1 Ocak tarihi yılbaşı olarak kabul görmeye başlayınca bu sefer de 1 Nisan tarihi kültürel bir miras olarak görüldü ve bu tarih zaman içerisinde bütün dünya tarafından kutlanır oldu.

1 Nisan neden şaka günü olarak kutlanır diye merak ettiğimizde karşımıza çıkan bu kısa açıklamanın elbette ki yeterli olmayacağını biliyoruz. Ama günümüzde var olan 1 Nisan ve 1 Nisan şakalarının en temeline indiğimizde karşımıza çıkan ilk vaka bunlardan ibaret. Zaten biraz araştırdığınızda, bütün özel günlerin bu ve buna benzer bir vaka üzerine oturduğunu göreceksiniz. İlk bakışta belki size mantıklı gelmeyecek gibi olsa da her özel günün böyle bir olaydan ya da dönemden damıtılarak bugünlere ulaştığını söyleyebiliriz. Tabi şunu da eklemeliyiz ki bugünün bir çok farklı kültür ve dinde karşılığı da bulunmaktadır.

Örnek vermek gerekirse paganların 1 nisan tarihinde kutladıkları Fous bayramını ekleyebiliriz. Yine Roma imparatorluğu zamanında da Hilerya adında 1 Nisan’da kutlanan benzer bir gün da bulunuyor. Ayrıca Hindistan’da da 31 martta aynı nitelikte bir bayram bulunuyor. Yani işin özü şu ki 1 Nisan tarihi birçok kültür ve dini inanışta özel bir tarih olarak belirlenmiş. Ama bugün kutlamış olduğumuz 1 Nisan’da hatırladığımız haline gelirken modern dünyadaki ilk adım yazımızın başında belirttiğimiz üzere Fransa topraklarında atılmıştır.

İslam dünyası penceresinden baktığımızda da 1 Nisan tarihi ilginç özellikleri üzerinde barındırıyor. Bilindiği üzere 4 halife dönemi sonrasında gelen Emeviler zamanında İslam devleti olarak fetihler hız kazanmıştı. Kuzey Afrika fetihlerinden sonra şimdiki adı İspanya olan Endülüs yarımadasını da ele geçiren Müslümanlar için de 1 Nisanın özel bir anlamı var. Hatta çoğu uzmanın söylemine göre günümüzde kutlanan 1 Nisan Şaka gününün az sonra anlatacaklarımız ile direk bağlantısı bulunuyor. Peki nedir Müslümanlar için 1 Nisan’ın anlamı?

Endülüs diyarındaki İslam egemenliğini sona erdirmek isteyen Avrupa ülkeleri kurmuş oldukları Haçlı orduları ile İspanya topraklarında egemenlik kurma mücadelesi vermekteydiler. Başarılı olan Haçlı ordusu Müslümanları yavaş yavaş geriletmeye başladılar. En sonunda toprak kayıpları peş peşe gelince geri çekilmek zorunda kalan Müslümanlar en sonra Gırnata kalesine sığınmak zorunda kaldılar.

Haçlı ordusu Müslümanların son kalesi olan Gırnata kuşatmasında oldukça zorlanırlar. Özellikle de kış mevsiminde oldukça rahat bir savunma sergileyen kale gerçekten iyi direnmektedir. Kuşatmanın ne denli zor geçeceğini öngören Haçlı ordusu kumandanı 31 mart akşamı kalenin önüne gelir ve bir elinde Kuran diğer Elinde İncil ile Müslümanlara seslenir. Eğer bu gece teslim olursanız hiçbirinizin kılına dokunmayacağıma söz veriyorum diyen kumandanın bu tavrı Müslümanlar tarafından kabul edilebilir bulunur ve yapılan görüşmeler sonrasında teslim olmaya karar verirler. Kale teslim edildikten 1 gün sonra yani 1 Nisan sabahı komutan askerlerine, bütün Müslümanları katletme emri verir. Bunun üzerine Müslümanlar isyan eder ve kumandanın verdiği sözü hatırlatırlar. Kumandan ise o dündü bugün 1 Nisan der. Tarihte bu olaya hile vakası denmektedir.

Yani gördüğünüz üzere 1 Nisan tarihi ile ilgili birçok farklı hikaye ve anlayış hakim olsa da bugün herkesçe kabul görmüş bir şaka günü olarak varlık göstermektedir. Hatta bu durum öyle bir hal aldı ki, artık 1 nisan tarihinde herkes birbiri ile olan ilişkisinde şüpheli davranışlar sergiler oldu. Bu durum herhalde hepimizin başına gelmiş ve karşı tarafın kendimize şaka yaptığını sanmış olabiliriz. Öyle ki gün sona erene kadar bu durumdan kurtulamayan ve hatta ertesi gün dahi bunun etkisinde kalan bireylerin olduğunu biliyoruz.

En Deği̇şi̇k 1 Ni̇san Şakaları

1 Nisan şaka günü insanlar tarafından öyle benimsendi ki artık tarih 1 Nisan olmasa da yapılan gariplikleri 1 Nisanı hatırlatarak tarif ettiğimiz bir hal aldı. Herhalde hepimizin yapmış olduğu 1 nisan şakası olmuştur. Peki günümüze kadar yapılmış en değişik 1 nisan şakaları nelerdir? İnsanoğlu sınırları sevmeyen yapısı ile bu konuda da kendini aşmış bir durumda. Öyle şakalar var ki gerçekten şaşırmamak elde değil. 1 nisan şakaları 2022 yılında da öyle görünüyor ki yeni sürprizlere gebe. Hatta bunun için organizasyon şirketlerinin ön plana çıktığını da biliyoruz. Yazımızın bu bölümünde sizlere evde yapılabilecek basiy 1 nisan şakaları önerecek hem de daha önce yapılmış olan ilginç 1 nisan şakalarından bazılarından bahsedeceğiz.

Ofise girdiniz, herkes güler yüzlü. Çayınızı aldınız masanıza oturdunuz ve iş arkadaşınız yanınıza gelip size hatırınızı sordu. Elindeki bisküviyi ağzına götürdü ve size de uzatıp isteyip istemediğinizi sordu. Siz de kibarca kabul edip elinizi uzatıp bisküviyi aldınız. Çayınızdan bir yudum aldıktan sonra ağzınıza götürdünüz ama o da ne. Ağzınızda beklediğiniz krema tadı değil de alakasız bir tat var ve sizi rahatsız ediyor. İş arkadaşınız ise kahkahalar içinde bir nisaaaannn diye sesleniyor ve ofisteki herkes size bakıp gülüyor.

Ya da işten çıktınız ve çok yorgunsunuz. Üstelik İstanbul trafiğinde rahatsız edici bir saat ya da daha uzun bir süre yolculuk ettiniz. Mahallenize geldiniz ve yakın bir arkadaşınızla karşılaştınız. Kısa bir sohbetten sonra kendisi sigara yaktı ve size de bir tane uzattı. Siz de günün yorgunluğu ile aldınız ve yakar yakmaz sigaranız patladı. Arkadaşınız kahkahasını bölerken size, bugün günlerden ne? diye sordu ve siz de bu sevimsiz şaka karşısında isteksizce gülümseyerek karşılık verdiniz. Evet eşek şakası olsa da işin özünde bu bir şaka ve tarihlerden de 1 nisan.

Tabi her şaka da bu kadar basit ve bayağı da değil. Sonuçta şaka dediğimiz şey her iki tarafı da gülümseten bir eylem. Biz size daha güldüren, daha eğlenceli bazı Nisan 1 şakalarından bahsetmeyi uygun görüyoruz. İsterseniz tarihte yapılmış en ilginç ve güzel 1 nisan şakalarından bahsedelim. Eminiz ki bu daha eğlenceli örneklerle 1 nisan daha keyifli olacaktır. Bu tarihsel 1 nisan şakası örnekleri güncel şakaları tasarlama konusunda da sizlere fikir verecektir.

1. Dünya Savaşında Bomba Şakası

1. dünya savaşı sırasında yapılan bir şaka ile başlayalım. Savaşın tüm şiddetiyle yaşandığı bir dönemde yapılan bu şaka gerçekten ilginç. Lille şehrini işgal etmiş olan Almanlar sürekli olarak İngiliz hava kuvvetleri tarafından bombalanmaktaydı. Yine böyle bir günde çalan siren sesleri sonrasında Almanlar panik halinde sağa sola kaçışırken bir İngiliz uçağından bomba şeklinde bir cisim atılır. Herkes kaçışmaya başladığı esnada cismin sağa sola sekerek yuvarlandığını fark eden Alman askerler temkinli bir şekilde cisme yaklaşmaya başlarlar. Tahmin edeceğiniz gibi cisim üzerinde bugün bir Nisan bu da 1 Nisan şakası yazılı notu bulurlar. Gerçekten savaş gibi bir ortamda bile insanları gülümseten bu şaka bizce herkese örnek olacak cinsten.

Eindhoven’da Atomik Sis Şakası

Tabi tarihte yapılan her şaka da böyle komik değil. Sıradaki şakamız 2. dünya savaşı sonrasında yapılmış bir şaka ama biraz eşek şakası tadında. 1. ve 2. dünya savaşı sonrasında, özellikle de 2. dünya savaşının bitmesine sebep olan Atom bombaları ile birlikte gerilim dinmemişti. Bu da 1 nisan şakalarının unutulmaya başladığı dönemi beraberinde getirmiştir. Özellikle Avrupa kıtası bu korku ile yaşarken Hollanda’da bulunan Eindhovensch Dagblad gazetesinde atılan bir manşet ise gerçekten tüyler ürperten cinsteydi. Habere göre Eindhovensch şehrinde bulunan Philips fabrikasında çıkan bir yangın sonucunda atomik parçalar gökyüzüne saçılmıştı ve Eindhovensch şehri için bu bir son anlamına gelebilirdi. Gazetenin 1. sayfasında bulunan bu haber tabi ki kimse tarafından komik bulunmadı ve belediye başkanının yapmış olduğu anonslara kadar halk içinde yaşanan panik havası ise ciddi derecede endişeye sebep olmuştu.

Ufo Şakası

Sıradaki şakamız ise gerçekten kaosa yol açmış ve tabiri caizse arapsaçına dönmüş olanlardan. Sene 1950 ve bir Alman gazetesinde yapılan habere göre Almanya topraklarına bir Ufo düşer ve Amerikan askerleri de bu uçan yabancı nesnenin içerisinden tek bacaklı bir uzaylıyı çıkarırlar. Haberde üstelik kullanılan fotoğraf var ve resimdeki uzaylı ise fotoğrafı çeken kişinin oğlu. Tabi fotoğrafla teknik oynamalar yapılmış ama iş kontrolden çıkınca gazete bildiri yayınlayarak bunun bir şaka olduğunu açıklamış. Ama bu konu burada kapanmamış. Bir muhbir tarafından dosyalanan bu haber yıllar sonra FBI tarafından UFO uzmanı Barry Greenwood ile paylaşılmış ve şaka olan bir haber bu şekilde bir kitapta kaynak olarak gösterilene kadar etkisini sürdürmüş.

İsveç'de Naylon Çorapla Renkli Televizyon Şakası

1962 yılında İsveç televizyonlarında gerçekleşmiş 1 nisan şakası ise gerçekten müthiş. İsveç Devlet televizyonu tarafından yayına çıkarılan ve kanalda tekniker olarak çalışan Kjell Stensson televizyonlara naylon çorap geçirilmesinden sonra ışığın kırılarak renkli yayına geçilebileceğini söylemesi o an için herkesi heyecanlandırsa da bunun nisan 1 şakası olduğu kısa bir süre sonra belli olmuş ve herkesi gülümsetmişti. Bugün bir birçok İsveçli bu hatırayı babalarının yaptığı denemelerden dolayı hatırlamaktadır.

Atina’da Hava Kirliliği Şakası

Bu sefer ki 1 nisan şakası, komşumuz Yunanistan’dan. Yunan Devlet radyosu Atina'daki hava kirliliğine dikkat çekmek için yapmış olduğu şakanın birçok kişiye pahalıya patlayacağını elbette ki tahmin edemedi. Haberde bütün okulların kapatıldığı ve çocukların evlerine gönderildiği söylenmiş ve infiale yol açmıştı. 3 saat içinde haberin bir şaka olduğu açıklansa da yaratılan panik havasından etkilenen birçok kişi olmuştu. Peş peşe açılan tazminat davaları ise kurumu maliyesini zarara sokmuştu.

Maradona’nın Spartak Moskova’ya Transferi Şakası

Bir diğer 1 nisan şakası da spor camiasından. SSCB zamanının en büyük basın kurumlarından birisi olan İzvestiya, Arjantinli ünlü yıldız Diego Armando Maradona'nın Spartak Moskova ile anlaştığı ve transfer olacağı haberini yaptıktan sonra dünyaca ünlü haber ajansı Associated Press bu transferi okuyucuları ile paylaşmış ve detayları öğrenmek için Sovyet gazetesini aradıklarında ise bunun nisan 1 şakası olduğu bilgisini almışlardı.

Youtube Şakası

Son 1 nisan şakamız ise Youtube’da 56 milyon kişi tarafından izlenmiş olan bir şaka. İnternetin yaygınlaşması beraberinde şakaların daha çok kişiye ulaştırılabilmesi imkanını da getirmiştir. ABD’de bir öğretmenin, ders sırasında çalan telefonların sonrasında görüşmelerin hoparlörleri açık şekilde yapılması zorunluluğu getirmesi ile birlikte bir öğrencinin hamile olduğunu bu şekilde öğrenmesi önce öğretmeni zor durumda bırakıp özür dilemesine sebep olsa da, öğrenci bu haberi beklediğini ve çocuğunun adının ise 1 nisan olacağını söylemesi ile gergin olan hava bir anda yerini kahkahalara bırakmıştı.

Gördüğünüz gibi tarih boyunca yapılmış ve günümüze kadar gelmiş 1 nisan şakaları varlığını yüzyıllardır koruyor. Ülkemizde ise genellikle 1 nisan şakaları için telefon şakaları ve korkutma şakaları tercih ediliyor. Evde basitçe yapılabilecek 1 nisan şakalarından birisi de çaydanlık dökme şakasıdır. İnternette bununla ilgili sayısız örneğe ulaşmanız mümkün.

Telefon şakası denilince hepimizin aklına ilk gelen isim ise şüphesiz ki Aziz Yıldırım olacaktır. Sayısız telefon şakasına konu olan Aziz Yıldırım renkli siması ve kolay taklit edilebilen sesi ile oldukça popüler. 1 Nisan şakası olmasa da hepimiz online platformlarda Aziz Yıldırım taklidi ile yapılan şakalara ulaşabiliriz. Bunu paylaşma nedenimiz ise ülkemizde hala Telefon şakalarının 1 numaradaki yerini koruması ile ilgilidir. Kolay yapılabilme ve etkisi ile telefon şakaları en popüler 1 nisan şakaları olma özelliğini elinde tutmaktadır. Genellikle organize olan bu şakalarda başarı oranı ise üst düzeydedir.

En yaratıcı 1 nisan şakaları genellikle aile ortamında organize olan bireylerin tek bir kişiyi hedefleyerek hayata geçirdiği şakalardır. Yine de ister evde ister iş yerinde şaka yapılacak kişinin bunu ne kadar kaldırabileceği hakkında bir fikir sahibi olmak oldukça önemlidir.