23 Nisan Etkinlikleri 2022

Her milletin tarihinde o millete mâl olmuş değerleri kutladıkları günler bulunmaktadır. Bu esaretten kurtuldukları bir gün olduğu gibi, büyük zafer kazandıkları bir gün de olabilmektedir. Bu günler arasında, dünya üzerinde bilinirliği en yüksek olan 4 Temmuz Amerika’nın kurtuluş günüdür. Bu konuda Türk tarihi herhalde dünya tarihindeki en zengin tarihi kaynaklardan biridir. 1071 Malazgirt Zaferi, 1453 İstanbul’un Fethi, dünya savaş tarihinin en kısa süreli meydan muharebesi olan 1526 Mohaç Meydan Muharebesi, 18 Mart 1915 Çanakkale Deniz Savaşları zaferi gibi çok sayıda zafer tarihimizde gurur duyulacak zaferlerden sadece birkaçı iken İstanbul’un Fethi tarihin akışını değiştiren olaylardan biridir.

Yakın tarihimizde yaşadığımız birçok durum bizim milli bayramlarımıza vesile olmuştur. 19 Mayıs 1919 yılında Atatürk’ün Samsun’a çıkışı “Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı” 29 Ekim 1923 tarihinde Cumhuriyet’in ilanı “Cumhuriyet Bayramı”, Kurtuluş Savaşını kazandığımız 30 Ağustos 1922 tarihi Zafer Bayramına ismini verirken egemenliğin millete ait olduğunu perçinleyen 23 Nisan 1920 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılması da 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak yıllardır ülkemizde kutlanmaktadır.

23 Nisan’da açılan Türkiye Büyük Millet Meclisi ile Türk insanı kendi ile ilgili konularda direkt olarak söz sahibi olma hakkına erişmiş, Osmanlı Devleti döneminde tebaa olarak görülen halk TBMM ile yönetimde söz sahibi olmuştur. Her biri birbirleriyle bağlantılı olan, biri diğerinin kapısını açan bir anahtar hüviyetinde olan milli bayramlarımızdan 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramına dair sizleri bu yazımızda bilgilendirmeye çalışacağız. Her zaman gurur duyduğumuz tarihimizin mihenk taşlarından biri olan 23 Nisan 1920’de ne oldu, bu bize neler kazandırdı, gelin bunlara bir göz atalım.

23 Nisan 1920'de Ne Oldu?

23 Nisan 1920 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi açılmıştır. 23 Nisan Türk Milletinin iradesini temsil eden, işgal altındaki topraklarına rağmen yedi düvele milli egemenliğini haykırdığı bir gün, Türk milletinin kaderinin çizilmeye başladığı günlerden biri olarak kabul edilmektedir.

23 Nisan 1920’den öncesindeki süreçten kısaca bahsetmek gerekirse; 1918 yılında sonuçlanan 1. Dünya Savaşı, Osmanlı Devleti’nin de yer aldığı İttifak Devletleri’nin mağlubiyetiyle sonuçlanmıştır. Bu mağlubiyet ile birlikte imzalanan Ateşkes Antlaşmalarıyla galip devletler, mağlup devletler üzerinde çeşitli yaptırımlarda bulunma, topraklarını işgal etme haklarına erişmişlerdir.

Osmanlı Devleti de imzaladığı Mondros Ateşkes Antlaşmasıyla toprakları işgale uğramış, askeri kuvvetleri lağvedilmiş, tarih sahnesinden silinme noktasına gelmiştir. Başkent İstanbul’un İngilizlerce işgal edilmiş olması tam bir bağımsızlıktan söz edilemeyeceği anlamına gelmektedir. Tarihin hiçbir döneminde bir başka devletin esareti altında yaşamayan Türk Milleti yerelde kurduğu Müdafa-i Hukuk cemiyetleri ile yerelde çeşitli direniş hareketleri başlatarak işgallere tepkilerini göstermiştir. Bandırma vapuru ile 16 Mayıs 1919 tarihinde İstanbul’dan Samsun’a hareket eden Mustafa Kemal 19 Mayıs 1919’da bağımsızlık ateşinin meşalesini Samsun’da yakmıştır.

Bu tarihten sonra yapılan görüşmelerde ve gerçekleştirilen kongrelerde Türk milletinin iradesini ve bağımsızlığı sürekli vurgulanmıştır. Kurulacak Türkiye Cumhuriyeti’nin temelini Türk Milletini egemenliği ve bağımsızlığı oluşturacaktır.

Heyet-i Temsiliye'nin başkanı olan Mustafa Kemal Atatürk, kendisinin Meclis-i Mebusanın başkanı seçilmesini ve Anadolu'da süren hareketin yasal olarak tanınmasını istiyordu. Anadolu’nun çeşitli yerlerinde yapılan deklarasyonlarda bağımsızlık ve egemenlik vurguları İtilaf Devletleri’nin özellikle de İngilizlerin hiç hoşuna gitmemiştir. 18 Mart 1920'de İngiliz işgal kuvvetleri İstanbul’da toplanması kararlaştırılan Meclis-i Mebusandaki Heyet-i Temsiliye milletvekillerini tutuklamış ve sürgüne göndermiştir. Bu tutuklama ve sürgün işlemlerinin akabinde 18 Mart 1920'de Meclis-i Mebusan kapatılmıştır. Bu olay üzerine Mustafa Kemal 21 Nisan 1920 tarihinde yayınladığı bir bildiri ile meclisin 23 Nisan 1920 tarihinde toplanacağını duyurmuştur. 23 Nisan 1920 Cuma günü Hacı Bayram Camii'nde kılınan Cuma namazının ardından dualar ile Büyük Millet Meclisi açılmıştır. 8 Şubat 1921 tarihli Bakanlar Kurulu kararıyla Büyük Millet Meclisi’nin adı Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak değişmiş ve bugüne kadar bir daha değişmemiştir. Böylesine önemli bir günün mirası bizim için oldukça değerli, korunması hem bizim için hem de gelecek nesiller için son derece önemlidir.

23 Nisan'ın Önemi

Karakterinde bağımsızlık olan, başka milletlerin boyunduruğu altında bir gün bile yaşamamış Türk milleti için milli egemenliğini tüm dünyaya ilan ettiği, yurdun çeşitli yerlerindeki işgallere en sert tepkiyi verdiği gündür 23 Nisan. Kurtuluş Savaşı’nın kazanılması, 24 Temmuz 1923 yılında Lozan Barış Antlaşması ile bağımsızlığını perçinlenmesiyle 29 Ekim 1923’te Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştur. Bağımsızlığa giden yolun en önemli kilometre taşlarından biridir 23 Nisan.

1924 yılında 23 Nisan’ın bayram olarak kutlanmasına karar verilmiştir. Bu tarihten beş yıl sonra 1929 yılında gayri resmi olarak “Mili Hakimiyet ve Çocuk Bayramı” olarak kutlanmıştır. 1935 yılında çıkarılan kanunla “Milli Hakimiyet” bayramı olarak yasalaşmıştır. 1981 yılında ise 23 Nisan “23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” yasalaşarak bu ad altında kullanılmaya başlanmıştır.

Çocuk bayramı olarak kutlanma fikri ilk olarak 1926 yılında Himaye-i Etfal Cemiyeti (Çocuk Esirgeme Kurumu) tarafından çocuk bayramı ilan edilmiştir. Milli hakimiyet bayramından bağımsız olarak 23 Nisan Mustafa Kemal’in himayesinde çeşitli etkinliklerle kutlanmaya başlanmıştır.

Milli hâkimiyet bayramı ve çocuk bayramı konusunda aynı gün içerisinde iki farklı etkinliğin olması bir bakıma çift başlılık gibi algılandığı için 1981 yılından itibaren Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak kutlanmaya başlanmıştır.

Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk’ün çocukları ne kadar sevdiği ve çocuklara verdiği önemi göstermesi açısından 23 Nisan son derece önemlidir. Dünyada çocuklara armağan edilmiş tek bayramdır ve dünya üzerindeki birçok milletten farklı çocuklar çocuk bayramını kutlamak için ülkemize gelirken, son yıllarda bu uygulamalardan vazgeçilmiştir. Uygulandığı dönemlerde ülkemiz için iyi bir tanıtım aracıydı desek herhalde yanlış bir şey söylememiş oluruz. Umuyoruz ki bu güzel uygulama yeniden hayat bulur ve dünya kardeşliği için önemli bir adım atılmış olur.

23 Nisan Etkinlikleri

Türk tarihinin en önemli günlerinden biri olan 23 Nisan’da neler yapılır, 23 Nisan nasıl kutlanır gibi zihninizi meşgul eden soruların cevaplarını burada cevaplandırmaya çalışacağız.

Ülkemizde milli bayramlarla özdeşleşen kurumlar bulunmaktadır. Mesela 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı’nın kutlanması kanunen T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı’na sorumluluğundadır. 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramının kutlanması da Türkiye Büyük Millet Meclisi himayelerinde yapılmaktadır. Bu kapsamda Türkiye Büyük Millet Meclisi koordinesinde çeşitli kurum ve kuruluşlar etkinlikler yapmaktadır. Yurt genelinde çeşitli faaliyetler ve yarışmalar düzenlenmektedir. 2022 yılında gerçekleştirilecek etkinliklere bir örnek verecek olursak Türkiye Büyük Millet Meclisi, T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ve T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı işbirliği ile spor sevgisi olan her çocuğun rahatlıkla erişebildiği mahalle futbolunun heyecan ve saflığını 23 Nisan ruhu ile birleştirerek bütün ülke çocuklarına yayma amacıyla “Mahallede Maç Var” etkinliği düzenlenmektedir.

Ülke genelinde milli egemenliği anlatan, milli egemenliğin bizim için ne ifade ettiğini ve etmesi gerektiğine yönelik çeşitli paneller ve konferanslar düzenlenmektedir.

23 Nisan’da ilkokul ve ortaokullarda da çeşitli etkinlikler gerçekleştirilmektedir. Okullarda öğrenciler tarafından yapılan teatral faaliyetler, şiir ve kompozisyonlar okumaları gibi etkinliklerle çocuklara mili egemenliğin ve demokrasinin elzemi anlatılmaya çalışılmaktadır. Bu tür etkinliklere çocuklar haftalar süren provalarla hazırlanırken, kendileri için hazırlanan özel kıyafetleriyle bu programlara katılmaktadır. Bu tür 23 Nisan gösterileri ebeveynler için de gurur kaynağı olmaktadır.

23 Nisan etkinliklerinin en merak edilen etkinliklerinden biri de devlet büyüklerinin koltuklarını çocuklara devretmesidir. Koltuklarını bir günlüğüne çocuklara devreden devlet büyükleri, çocukların isteklerini yerinde dinleme imkânı bulmaktadır. Çocuklar taleplerini ve düşüncelerini en saf halleriyle devletin en yetkili koltuklarında dile getirebilmektedir. Bu sayede devlet büyüklerimiz unuttukları çocukluklarını, hayallerini tekrardan hatırlayabilme, dünyaya çocukların gözlerinden bakabilme fırsatına kavuşmaktadır.

Atatürk döneminde Atatürk’ün makam arabası çocuklara tahsis edilirken, çocuk bandosu da çocuklara konser verirdi.

23 Nisan’da yapılan bir başka etkinlik türü de çeşitli kurum ve kuruluşlarla ülke genelinde düzenlenen resim, şiir ve kompozisyon yarışmaları düzenlenmektedir. Resim, şiir ve kompozisyon alanlarında yetenekli çocuklar bu yarışmalarda ödüllendirilirken, yarışmalara katılan çocuklar farklı deneyimler ve heyecanlar yaşamaktadır.

Bunların dışında valiliklerce ve belediyelerce kutlama programları da düzenlenmektedir. Halk arasında sadece çocuk bayramı gibi algılansa da milli egemenliği de içeren bir bayram olduğu için tüm halkın kutlayabileceği bir bayram olacak şekilde etkinlikler gerçekleştirilmektedir. Tüm halkın ücretsiz olarak katılabildiği konserler, fener alayları, havai fişek gösterileri gibi faaliyetlerle halkın tüm kesimlerinin, her yaştan insan grubunun kutlayabileceği coşkulu bir festival haline getirilmeye çalışılmaktadır. 23 Nisan etkinlikleri planlanırken göz ardı edilen en önemli noktalardan biri çocukların kutlayacağı bölümlerin nasıl kutlanacağına çocukların karar verememesidir. Çocuklara armağan edilen bu bayramın nasıl kutlanacağına dair çocuklar fikri alınsa, 23 Nisan’da çocuklar için tiyatro, sinema ve oyun salonları ücretsiz ya da sembolik ücrette olsa çocukların çok daha coşkulu kutlayabileceğini düşünmekteyiz. Cumhurbaşkanlığı koltuğunun dahi bu özel günde çocuklara bırakıldığı düşünüldüğünde, bu bayramda yalnızca çocukların istediği gibi, etkin, sosyal ve eğlenceli bir gün planlaması ailelerin bu çocuklara borcudur.

23 Nisan Tatil mi?

Tarihimiz için bu kadar önemi olan bu günde kutlamalar nasıl yapılmaktadır, milli egemenliğimizi coşkulu kutlayabilmemiz için "23 Nisan tatil mi?" türündeki sorularınızı duyar gibiyiz. Yazımızın bu bölümünde bu konularda sizleri aydınlatmaya çalışacağız. Ülkemizde dini ve milli bayramların kutlandığı günlerde resmi tatil ilan etmektedir. 23 Nisan resmi bayramlarımızdan biri olduğu için 23 Nisan’ın olduğu gün resmi tatil ilan edilmiştir. 2022 yılı içinse 23 Nisan Cumartesi gününe denk gelmektedir. Hafta sonu tatiline gelen 23 Nisan günü için ekstra bir şekilde tatil yapma gibi bir durum söz konusu olmayacaktır.

23 Nisan Süsleri

23 Nisan etkinliği dendiğinde, 23 Nisan’ın olmazsa olmazlarından herkesin aklına ilk olarak 23 Nisan süslemeleri gelmektedir. Özellikle okullarda yapılan süslemeler çocuklar için ayrı bir heyecan kaynağıdır. Türk bayrakları ve Atatürk resimleriyle yapılan sınıf süslemeleri çocuklar için heyecan olduğu kadar gurur kaynağı da olmaktadır. Kedi merdiveni, rengârenk balonlar, renkli karton kâğıtlardan yapılmış süslemeler de oldukça dikkat çekicidir. 23 Nisan için çizilmiş özel resimler, şiirler 23 Nisan süslerinin bir başka çeşididir.
Bunun yanında şehir merkezlerinin birçok yerine büyük ebatlarda Türk Bayrağı, Atatürk posterleri asılırken yollarda bayraklarla ve ışıklarla süslemeler yapılmaktadır.

Her yaştan insana bu coşkuyu yaşatabilmek için süslemeler dikkat çekici olmalıdır. Bu konuda da çağın gerekliklerine uymak son derece önemlidir.

23 Nisan Şiirleri

23 Nisan dendiğinde aklımıza gelen şeylerden bir başkası da 23 Nisan için yazılmış 23 Nisana özel şiirlerdir. Yapılan törenlerin olmazsa olmazlarından olan 23 Nisan şiirlerini biz ya da bir arkadaşımız muhakkak okumuştur. Bu şiirlerden bazılarını sizler için burada paylaşacağız.

23 NİSAN
Nasıl bayram etmez, sevinmez insan,
23 Nisan bu, 23 Nisan.
Türklük gerilemiş çaresiz kalmış,
Götürmüşken üç kıtaya şeref, şan.

Kalmış bir sultanın keyfine işler.
Nice yıllar olmuş Türkler perişan.
Gittikçe kuvvetsiz, çaresiz kalmış,
Dört yandan üstüne saldırmış düşman.

Milleti yüzüstü bırakıp kaçmış,
Canının derdine düşmüş de Sultan…
Ansızın işlerin başına geçmiş,
Milletin bağrından kopan kahraman…

Başlamış bir ölüm-dirim kavgası,
Sultana isyan bu, cihana isyan
Millet öyle büyük, baş öyle büyük,
Bakmış, parmağını ısırmış cihan…

Ana toprak için al bayrak için,
Tepe tepe gövde, dere dere kan…
Türk hak edince egemenliği,
Açılmış önünde bir şanlı meydan…

Kimsenin keyfine boyun eğmek yok,
Toplandığı tarih: 23 Nisan
Milletin adına Millet Meclisi,
Milletin isteği olsun her zaman…
BEHÇET KEMAL ÇAĞLAR

Sizinle paylaşacağımız bir başka şiir de;

23 NİSAN ÇOCUK BAYRAMI
Gelecek senin olsun küçüğüm.
Koş, gül, oyna.
Horoz şeker ye, kucaklaş arkadaşınla.
Doya doya.
Unutmadan dünün kahrını, zulmünü.
Al bir adım öte götür,
Yaşadığın bugünü.
Karış karış,
Adım adım elle tırnakla.
Bugünü yarına, yarını yıllara.
Dağıt mutluluğu çocukça.
Tüm dünyaya.
Sevmeyi öğret, koca ahmaklara.
Silaha inat.
Bu bir savaştır.
Böyle savaş yüce sanat.
Gelecek senin küçüğüm.
O gün şarkınız her dilden çalınsın.
İçinde acı, kin, kan ve zulüm olmasın.
Ayrılık üstüne şarkılar söyle.
İnsanlar birleşsin diye.
Olduğun yerde yaşat sevgiyi
sor yetmiş iki dilden.
Niye savaşır ahmaklar niye?
METİN ERK

Sizinle paylaşacağımız son şiir hepimizin çok aşina olduğu bir şiir;

23 NİSAN
Sanki her tarafta var bir düğün.
Çünkü, en şerefli en mutlu gün.
Bugün yirmi üç Nisan,
Hep neşeyle doluyor insan.
İşte, bugün bir meclis kuruldu,
Sonra hemen padişah kovuldu.
Bugün yirmi üç Nisan,
Hep neşeyle doluyor insan.
Bugün, Atatürk'ten bir armağan,
Yoksa, tutsak olurduk sen inan.
Bugün yirmi üç Nisan,
Hep neşeyle doluyor insan.
Saip EGÜZ

Bunun gibi bir çok şiiri internette yapacağınız aramalarda bulabilirsiniz. Burada paylaştıklarımız bütünün sadece küçük bir parçası. Her dizesinde ayrı bir coşkuya ve keyfe ulaşacağınız bu şiirleri her yaştan insan tekrar tekrar okuduğunda aynı coşku ve gururu yaşamaktadır. Ayrıca bu şiirler üzerinden yapılmış 23 Nisan şarkıları olduğunu da sizlere hatırlatmak isteriz. Paylaştığımız üçüncü şiiri okurken bile bestelenmiş mısralar hemen aklımıza gelmektedir.

23 Nisan Resimleri

İnternet üzerinde 23 Nisan ile ilgili resimlere dair bir ufak bir araştırma yaptığımızda çocuk dünyasının saf dünyasının temizlikleriyle karşılaşmaktayız.
Farklı renklerden, farklı milletlerden bir araya gelmiş çocuklar ellerinde bayraklarla birlikte dünyaya barış mesajları vermektedir. Bu resimlerde çocukların yüzünde hiçbir şekilde mutsuzluk ifadesi göremeyiz. Çocukların yüzünde hep bir coşku ve mutluluk vardır. Belki de çocuklar dünyanın nasıl olması gerektiğine büyüklerine hatırlatmak için böyle bir yöntem seçmişlerdir. Çizilen her 23 Nisan resmi çocukların iç dünyasını yansıtırken, çocukların dünyasında karanlık bir tarafın olmadığını tamamen rengârenk bir dünya olduğunu anlamak herhalde çok da zor olmaz.
Elele tutuşarak bir yuvarlak oluşturan çeşitli dinlerden, milletlerden bir araya gelen çocuklar dünyanın nasıl olması gerektiğini bizlere göstermektedir. Ya da kendi ülkelerinin bayraklarını kaldıran çocukların dünyaya verdiği bütün dünya devletleri eşittir mesajını anlamak çok da zor olmamalı.

Sonuç olarak bir günü değil her günü çocuklar için bayrama çevirebilirsek, gelecekte kendi çocuklarımız için çok güzel bir dünya bırakabiliriz. Çocukların nasıl bir dünya inşa edebileceğinin sırrı “Bir Dünya Bırakın” şarkısının sözlerinde gizli.

Şimdiden tüm okuyucularımızın 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlu olsun!