E-Ticaret Hakkında Bilmeniz Gerekenler

E-ticaret internetin yaygınlaşması ile hayatımıza giren ve çok hızlı bir şekilde gelişim gösteren yeni nesil ticaret yöntemidir. Elektronik ticaretin kısaltılması ile oluşturulan e-ticaret kavramı, 1995 yılından sonraki internetin gelişimini takiben son derece hızlı bir şekilde ciddi bir pazar payı oluşumuna öncülük etmiştir. Hemen hemen tüm sektörler e-ticaret kanalları ile çeşitli ürün ve hizmet satışları gerçekleştirmeye başlamış durumdadır. Bu yazımızda e-ticaret türleri ve e-ticaret avantajları gibi konulara kısaca değinmeye çalışacağız.

E-Ticaret Nedir?

Kısaca tanımlamak gerekirse geleneksel ticaretin mobil cihazlar ya da internet web siteleri aracılığı ile yapılan halidir. E-ticaret ile ürün ve hizmetlerin, satış, dağıtım, reklam çalışmaları internet üzerinden yapılabilir, çeşitli ödeme seçenekleri ile ürün ve hizmetlerin bedelleri tahsil edilebilir. Ürün ya da hizmet hakkında araştırma, seçim, sipariş aşamaları da dahil olmak üzere online sistemler üzerinden ilerleyen e-ticaret bu gün çok geniş bir kesim tarafından günlük bir alışkanlığa dönüşmüş durumda. Son tüketici e-ticaret sürecinde sipariş, ödeme ve teslimat aşamaları ile ilgilenirken, e-ticaret yapmak isteyen kişi ya da firmalar reklam ve pazar araştırmasını elektronik ortam üzerinden gerçekleştirebilirler. Bir anlamda ticaretteki serbestleşmeyi, özgürlüğü ve ulaşılabilirliği de büyük oranda arttıran bu sistem, teknolojideki ve bilişim sektöründeki gelişmelere paralel olarak yükselişini sürdürmektedir.

E-Ticaret Türleri Nelerdir?

E-ticaretin yaşamın bir parçası haline gelmesine kadar geçen zamanda sürekli bir gelişim göstermesi e-ticaretin de çeşitli türlerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Faklı e-ticaret modelleri ile satılan ürün, verilen hizmet ve ticaretin taraflarına göre e-ticaret türleri belirlenmektedir. Bu anlamda e-ticaret türlerini iki ana başlık altında sadeleştirmek mümkün. Bunlar satılan ürüne göre e-ticaret türleri ve taraflara göre e-ticaret türleridir. Satılan ürüne göre e-ticaret türleri de doğrudan e-ticaret ve dolaylı e-ticaret olarak ikiye ayrılmaktadır.

Doğrudan e-ticaret; fiziksel bir anlam ifade etmeyen mal ve hizmetlerin internet üzerinden pazarlanma şekline verilen isimdir. Bu türde yer alan mal ve hizmetlere örnek olarak mobil uygulamalar, bilgisayar programları, eğlence ve müzik hizmeti sunan yapılar, çeşitli danışmanlık ve yardım hizmetleri gösterilebilir. Yurtiçi ya da yurt dışında yapılmış olan mobil aplikasyonlar, müzik dinleme ve paylaşım sitelerine ücret karşılığı gerçekleştirilen abonelikler, ücretli eğitim programları, online danışmanlık hizmetlerinin satın alınması doğrudan e-ticarete örnek olarak gösterilebilir.

Dolaylı e-ticaret; aslında hepimizin yararlandığı alışılagelmiş online alışveriş olarak adlandırılabilir. İnternetten alınan bir ürünün ödemesinin yapılması ve siparişin oluşması, firmanın ürünü kargoya vermesi ve müşteriye teslimi şeklinde gerçekleşmektedir.

Taraflara göre e-ticaret türleri B2B, B2C, C2C, B2G, B2E, M2M olarak adlandırılmaktadır. E-ticaret yapan firmalar bu modellerden birini kullanmaktadır.

B2B (Business to Business): Firmadan firmaya yani işletmeden işletmeye ticaret yapılan modeldir. Bu türde firmalar tüketiciye ürün satışı gerçekleştirmezler. Toptancının ürünlerini başka bir mağazaya satması buna örnek olarak gösterilebilir.

B2C (Business to Consumer): Firmalardan son tüketiciye yapılan e-ticaret modelidir. En yaygın olan e-ticaret modelidir ve bu gün internet üzerinden yapılan alışverişlerin büyük kısmı bu modele örnek olarak gösterilebilir.

C2C (Consumer to Consumer): Tüketiciden tüketiciye yani tüketicilerin kendi aralarında yaptıkları e-ticaret modelidir. İnternet üzerindeki aracılar vasıtası ile kişiler arasında yapılan tüm alım satım işlemleri buna örnektir.

B2G (Business to Government): Firmalardan devlete yapılan e-ticaret modelidir. Devletin kamu ihtiyaçları için e-ihale yöntemi ile mal ve hizmet alımı şeklinde özetlenebilir.

B2E (Business to Employee): Firmaların sadece çalışanlarına çevrim içi bir şekilde ürün satması anlamına gelmektedir.

M2M (Machine to Machine): Geleceğin e-ticaret modeli olarak düşünülen M2M, makineler arası alışverişi öngören bir yapıdır. Evinizdeki buzdolabının biten yumurta için sipariş geçmesi ya da bir fabrikanın biten hammadde için makineler aracılığı ile talepte bulunması örnek olarak gösterilebilir.

E-Ticaretin Avantajları Nelerdir?

Online alışveriş tercih edenlerin sayısı bu ticaret türünün avantajları nedeniyle her geçen gün artıyor. Geleneksel pazarlama yöntemlerinde satış yapılacak kitle belli oranda sınırlı kalırken, online satış, küresel anlamda bir ağa erişimi sağlamaktadır. Potansiyel müşterilere ulaşma açısından internet çok daha efektif bir araçtır. Fiziki mağaza kavramını da ortadan kaldıran e-ticaret, bu anlamda oluşabilecek masrafları da ortadan kaldırmaktadır. 7/24 satış yapabilme ve ulaşılabilme imkanı, stoksuz satış, ürün çeşitliliği, ürün açıklamalarının ve tanıtımlarının personelden bağımsız olarak daha detaylı yapılabilmesi e-ticaretin diğer avantajları arasında sayılabilir.