Metaverse'te Karşımıza Çıkabilecek İş İmkanları

İlk kez Neal Stephenson'ın 1992 yılında yayımladığı bilimkurgu romanı Snow Crash'de adı geçen Metaverse, gerçek ve sanalın bir bilim kurgu vizyonunda birleştiği ve insanların farklı cihazlar arasında hareket etmesine ve sanal bir ortamda iletişim kurmasına izin verdiği dijital bir dünya olarak tanımlanabilir. Metaverse evrenlerinde insanlar avatar denilen kişiliğinin grafiksel bir temsili ile yerlerini almaktadırlar. Sanal dünyada vakit geçirmenin, eğlence, sanat, spor aktivitelerine katılmanın, şans oyunları oynamanın, ticaret yapmanın dolayısıyla para kazanmanın yeni şekli olarak artık Metaverse konuşulmaya başlanmış durumda.

Fiziksel gerçekliğe paralel bir siber uzay ve bu uzay içerisinde avatarları ile yer alan insanlar... Bu fikirler her ne kadar bilimkurgu filmlerini çağrıştırsa da metaverse kısmen gelecek için bir rüya ve kısmen de halihazırda devam etmekte olan değişiklikleri insanlara empoze etmenin bir yolu olarak görülmektedir. Çocuklar ve gençler tarafından yaratılan sayısız oyunu içeren bir platform olan Roblox ve Fortnite gibi video oyunu toplulukları Metaverse'ün tohumlarını atalı hayli zaman oldu diyebiliriz. Buna en iyi örneklerden biri olarak da Fortnite'ta avatar olarak karşımıza çıkan rapçi Travis Scott'ın verdiği beş sanal konseri 12 milyondan fazla oyuncunun takip etmesini gösterebiliriz. Sanal partiler, bu partilere avatarları ve avatarların üzerinde yer alan sanal kıyafetler ile katılan milyonlar yazımızın devamında da bahsedeceğimiz çok büyük bir ekonominin de oluşmasının ilk adımları olarak değerlendirilebilir.

Ekosistemin gelişmesi ile oluşacak ekonomik büyüklüğü, internetin hayatımıza girmesi ile oluşan e-ticaret hacmi ile önceden tahmin edebilme şansımız bulunuyor. İşte bu noktada Metaverse evrenindeki iş imkanları ve potansiyel kazanç kapılarını ele alırken, yarının dünyasına bu günün verileri ile göz atmaya çalışacağız.

Metaverse'in İş Dünyasındaki Yeri

Metaverse kavramını pek çok kişi farklı tanımlamalar ile anlatmaya çalışıyor. Baştan beri bizim de bahsettiğimiz öte evren, öteki evren, evrenin ötesi, dijital evren gibi tanımlamalara paralel evren tanımlamasını yapanlar da bulunmakta. Paralel evren denildiğinde daha farklı ve bilim kurgusal bir bakış açısı öne çıksa da içerisinde yaşadığımız dünyada yapabildiğimiz pek çok şeyi artık bu Metaverse platformunda da gerçekleştirebileceğimiz aşikar.

Metaverse, sadece oyun ve eğlence amacıyla ön plana çıkacak bir teknoloji gibi lanse edilse ya da anlaşılsa da Mark Zuckerberg'e göre Metaverse tabanındaki sanal ekonomi gerçek hayattaki kadar büyük olacak. Bunun en net örneğini internet üzerinde oluşan ekonominin büyüklüğüdür. Paranın, alışverişin ve ticaretin gelişimine bakıldığında internetin icadı ile birlikte değişen koşulların bu süreçteki zamansal yeri çok küçük bir dilimine tekabül etmesine rağmen etkisi son derece fazla olmuştur. Yani internet dünya ekonomisinin en büyük çarklarından biri haline gelmiştir.

İnternetin ticarete katkısını gördükten sonra Metaverse sayesinde oluşacak ekonominin de ne denli büyük boyutlara geleceğini ön görmek şimdiden mümkün. Geleceğin sanal dünyasında yerini almak isteyenler metaverse'de nasıl para kazanılır? sorusunun cevabını çoktan aramaya başladılar bile. Çok farklı sektörlerin bir bir yerini almaya başladıkları metaverse evreninde, reel piyasalardaki pek çok meslek ve ticaret şeklinin yansımalarını görmek mümkün olacaktır. İnsanların internet sayesinde tanıştıkları ve çok kısa sürede çok büyük kitlelere ulaşan e-ticaret sektörü, metaverse dünyasında da temelde benzer fakat daha farklı uygulamalarla yer alacaktır. Metaverse'de e-ticaret alanında adımların atıldığını görmeye başlayalı epey zaman oldu. Gelişimini ve sürecin getireceği yenilikleri hep birlikte takip edeceğiz.

Metaverse ortamında sadece basit e-ticaret işlerinin yapılacağını söyleyerek konuyu çerçevelendirmek elbette ki mümkün değil. Nasıl ki internet ile hayatımıza bambaşka iş kolları dahil olduysa Metaverse ile de geleceğin işleri şekillenecektir. Başta eskiden beri var olan işlerin internet üzerindeki uyarlaması olarak görülse de internet nasıl yeni işleri hayatımıza kazandırdıysa, Metaverse'de yeni meslekleri şimdiden bu alana ilgi duyanların kullanımına sunmuş durumda.

Yazımızın bu bölümünde Metaverse'ün iş dünyasındaki yeri ne olacak ona değinirken aynı zamanda Metaverse'de hangi işler yapılabilir, hangi meslekler ön plana çıkabilir bu konularda da okuyucularımıza rehberlik yapmaya çalışacağız.

Öncelikle Metaverse'de yapılacak işlerin yapının sanal dünyada oluşturulması nedeniyle fiziksel bir çaba gerektirmeden sadece bilgisayarlar ve çeşitli teknolojik cihazlar ile yapılacağını söylemek yanlış olur. Her ne kadar algısal bir everen olarak tanımlansa da yapılacak işlerin bedensel ve zihinsel efor gerektireceği aşikar. Çok yakın bir gelecekte hayatımıza entegre olacak Metaverse, yeni çalışma ve iş fırsatlarını da beraberinde getirecektir. Bu konuyla ilgili bazı iş bulma siteleri Metaverse dijital evreninde bazıları bilinen bazıları da ilk kez duyulacak meslekleri paylaşmaya başladılar bile.

Metaverse meslekleri neler olacak? ya da metaverse teknolojisinin gelişimi insanlara hangi kazanç kapılarını aralayacak hep birlikte bakalım.

Metaverse'de Hangi İşler Yapılabilir?

• Sanal Emlak Uzmanı: Metaverse'te arsa satın almak cümlesini son zamanlarda çok sık duyar olduk. İnsanların ve şirketlerin sanal arsa, ev, dükkan gibi ihtiyaçlarına da cevap sunacak olan Metaverse teknolojisi ile bu evrende yer alan araziler bir çeşit emlak ekonomisini de oluşturmuş olacak. İşte sanal emlak uzmanlığı da bu gelişmelere paralel olarak Metaverse evreninde adı geçen mesleklerden biri olacak gibi görünüyor.
• Risk Yönetimi Uzmanı: Metaverse evreninde yeni nesil yatırım araçları olarak adlandırabileceğimiz değerler yapıya entegre edileceğinden reel finansal piyasalardakine benzer bir risk yönetimine ihtiyaç duyulabilir. Başta Bitcoin olmak üzere çeşitli kripto paralar, blok zincir, NFT gibi yatırım araçları ile oluşacak ekosistemin ciddi bir risk analizine ve yönetimine ihtiyaç duyması muhtemel. Bu mantıkla risk yönetim uzmanları şirketlere ve bireylere hizmet sunabileceklerdir.
• Blok Zinciri Uzmanları: Blok zinciri (blockchain) metaverse, NFT, kripto para kavramlarının temelini oluşturan bir teknolojidir. Blok zinciri uzmanları ve geliştiricileri metaverse evreninde de blockcahin tabanlı işlerde daha iyi hizmet verilmesini sağlayacaklardır. Finansal hizmetler, kamu, teknoloji şirketleri, e-ticaret ve pazarlama alanlarında blok zinciri uzmanları mesleklerini icra edebilirler.
• Dijital Dedektif: Gizlilik ve güvenlik sektör her ne olursa olsun iş kollarının tamamı için öncelikli bir konu. İnternet ortamında iş yapanların faydalandıkları dijital güvenlik uzmanları Metaverse evreninde de farklı şekillerde karşılığını bulacaktır. Dijital ortamda bilgi saklama, işleme ve güvenlik konularının şirketler ve bireysel kullanıcılar için önemi artıkça bu alanda uzmanlaşmış elemanlara metaverse evreninde de daha fazla ihtiyaç duyulacağı aşikar.
• VR Oyun Tasarımcıları: Çevrimiçi online oyunlara olan ilgi dünya çapında artmakta. Her geçen gün oyuncu sayılarının artması ile ortaya çıkan ekonomik büyüklük pek çok şirketin de dikkatini çekiyor. VR (Virtual Reality) yani bir başka ifadeyle sanal gerçeklik oyunlarının prototipini oluşturacak ve tasarlayacak sonra da bunları kullanıcılar ile buluşturacak oyun tasarımcıları belki de bu alanda en çok aranan meslek erbapları olacaklardır. Unutmamak gerekir ki Metaverse kavramının şu an dahi en hızlı gelişim gösterdiği alan online oyun sektörüdür.
• Dijital Satış Uzmanı: Günümüzde olduğu gibi gelecekte de internettekilere benzer Metaverse alanlarında bireylerin ve şirketlerin ürünlerini pazarlayabilecekleri bir sistem olacaktır. Şu an fiziki olarak mağazalardaki satış personellerine ve online alışveriş sitelerinde hizmet veren online satış danışmanlarına duyulan ihtiyaç Metaverse evreninde de benzer şekillerde alışveriş öncesi ve sonrasında hizmet verebileceklerdir. Burada en çok merak edilen ve konuşulan konulardan bir olan Avatar kavramı öne çıkmaktadır. Metaverse evreninde avatarları ile yer alacak olan katılımcılara hizmet sunaca satış personellerinin de yine avatarları aracılığı ile hizmet edeceğini tahmin etmek güç değil.
• Siber Güvenlik Uzmanı: Dijitalleşen dünyanın önündeki en büyük sorunlardan biri de siber suçlar olarak görülüyor. siber suçlar tüm bireyler, işletmeler ve devlet kurumları için büyük tehdit oluştururken bu alanda yapılan yatırımların maliyeti de her geçen gün artmaktadır. Günümüzde bireylerin ve şirketlerin fiziki güvenliğini korumak kadar önemli bir hal alan siber güvenlik işi, metaverse ile birlikte hayatın her alanına daha fazla yayılacak, her bireyin ve şirketin gelecekte bir siber güvenlik uzmanı edime ihtiyacını doğuracaktır.
• Pazarlama Yöneticisi: Pazarlama yöneticisi her ne kadar günümüz çalışma hayatının bilinen bir mesleği olarak görülse de Metaverse evrenindeki iş tanımı ile bir miktar farklılık gösterecek ve bu noktada vereceği hizmetler ile ön plana çıkacaktır. Pazarlama yöneticileri, kripto paralar ve blockchain teknolojilerini de kullanarak potansiyel kullanıcıları tanımlayacak, eğilimlerini izleyecek ve şirketlerin pazar paylarını en üst düzeye çıkarmasına yardımcı olacak stratejiler geliştirecek.

Görüldüğü üzere metaverse evreni internetin geleceği söylemine uygun olarak gelişir ve daha fazla kişi tarafından aktif olarak kullanılmaya başlarsa ki gidişat o yönde, belirttiğimiz bu iş tanımlarına uygun kişiler metaverse platformlarından kazanç elde edebilecekleri yeni işlere kavuşmuş olacaklar.

Metaverse'de Sanal Etkinlikler

Metaverse bünyesinde gerçekleşen sanal sanat etkinlikleri pek çok sanat dalı için evrimsel süreçteki il adımlar olarak değerlendirilebilir. Sanal konserler müzik endüstrisinin Metaverse evrenindeki uygulamaları ile bu alanda öncülük etmektedir. Özellikle pandemi sonrası insan ilişkilerinin ve sosyalleşmenin internet üzerinden gerçekleştiğini ve bunun artık normalleştiğini söylemek mümkün. Salgın sürecinde canlı sahne performansları yerine daha çok sanal konserlerin verilmeye başlandığını hep birlikte deneyimledik. Yıllardır var olan bu durum içerisinden geçtiğimiz zorlu süreçte daha fazla kişi tarafından bilinir ve takip edilir olmuş durumda.

Metaverse’de, sanal insanlar birbirlerine fiziksel sınırlamalarla bağlı değildirler. Metaverse dünyasının sınırsız imkanları ile en sevdiğiniz sanatçının konserine avatarınız ile katılmanız mümkün. Üstelik konser ortamından kıyafete kadar her şey değiştirilebilir durumda. Fiziksel ve sanal gerçeklik arasındaki çizgiler, Metaverse sanat ilişkisi artıkça ortadan kalkacak gibi görünüyor.

Metaverse'de sanatsal etkinlikler gerçekte var olan sanatçılar ile dijital ortamdaki sanal sanatçılar arasında bir rekabete yol açar mı hep birlikte bekleyip göreceğiz. Sanal sanat etkinlikleri ile müzik ve sahne sanatları gibi alanlarda nasıl bir dönüşümün yaşanacağını takip ederek kendimizi bu yeni dünyaya hazırlamamızda fayda olduğu düşüncesindeyiz.

Metaverse Eğlence Sektörü

Metaverse evrenine eğlence sektörünü ilk adımları atmış durumda. Covid-19 salgını ile insanlar evlerine kapanırken eğlence pek çok toplu etkileşim alanı gibi eğlence mekanları da kapılarını kapatmak zorunda kaldı. Bu zorlu süreçte bazı sanatçılar metaverse platformlarında sanal konserler düzenledirler. The Weeknd ve Travis Scott gibi yıldızların Metaverse evreninde verdikleri konserler gerçek sanatçıların sanal karakterlere dönüşmelerini görmek açısında oldukça farklı bir deneyim sunmuş oldu.

Metaverse Sanat Alanı

Dijital varlığın benzersiz ve tek olduğunu doğrulayan NFT, dijital sanat eserleriyle birlikte muhteşem bir yükselişe geçmiş durumda. NFt'ler için arsa alıp galeri oluşturma fikri ile yola çıkan Amrit Pal Singh isimli bir sanatçı bugüne kadar toplamda 40 Ethereum, yani o dönemki değeri üzerinden 125 bin dolar harcayarak çeşitli NFT eserleri satın almıştır. Singh’in amacı bu NFT’leri bir metaverse sergisinde sergilemekti. Bu ve benzeri girişimler ile NFT eserlerinin Metaverse'de sanat galerileri açılarak sanat anlayışının temelini oluşturacağı tahmin edilmektedir.

Metaverse'de Eğitim İmkanları

Peki Metaverse'ün eğitim sektörüne yansımaları nasıl olacak? bu sorunun cevabı hem eğitimciler hem de öğrenciler başta olmak üzere toplumun her kesimini yakından ilgilendiriyor. Uzaktan eğitimde eksikliğini en çok hissedilen durumlar arasında fiziksel olarak ortamda bulunma hali gelmektedir. Metaverse'ün vaat ettiği üç boyutlu teknoloji sayesinde içinde yer alınan sınıf ile etkileşime geçilebilmekte, ders konuları görsel hafıza ile desteklenebilmektedir.

Ülkemizde ODTÜ'lü akademisyenler, Metaverse'e ilk adımı Metaverse'te Sanal Okul projesini ile atmış durumda. Bu projede öğretmenin ve öğrencilerin avatarlarının katılımıyla 3 boyutlu sanal bir sınıf oluşturulmuş. Bu projeyle, yüz yüze yapılan temel eğitime uyum, destek ve takviye amacı güdüldüğü belirtiliyor. Metaverse eğitim uygulamaları geliştikçe çeşitli nedenlerle eğitimde oluşan eksikliklerin takviyesinin daha kolay olacağını söyleyebilmek mümkün.

Metaverse'de Ticaret

Kullanıcıların birinci şahıs perspektifinden deneyimleyebildiği bir sanal dünya şeklinde tanımlayabileceğimiz Metaverse evreni, internet ve sosyal medya platformu olarak kullanılabildiği gibi e-ticaret alanında da yerini alacağa benziyor. Metaverse'in nasıl bir platform olacağı, nelere izin vereceği veya tam olarak kaç farklı Metaverse olacağı ile ilgili soruların cevapları netleştikçe e-ticaretin bu alandaki uygulamaları da gün yüzüne çıkmış olacak.

Metaverse platformlarında sanal giyim nedir? sorusunun yanıtı yavaş yavaş cevabını bulmaya başladı. Dünyaca ünlü moda markası Gucci sanal kıyafetler alanında teknoloji yatırımları yapan firmalardan birisidir. Online bilgisayar oyunlarında oyuncuların karakterlerini pek çok kez farklı kıyafetleri ile oyuna sürmeleri markanın bu alanda harekete geçmesini sağlamış oldu. Bu örnekten yola çıkarak Metaverse insanların sosyalleşebildiği ve keşfedebildiği bir platform olursa, birçok şirketin bu platform içerisinde dükkan açıp satış yapabileceğini söylemek mümkün. Böylece e-ticaret dükkanları, fiziksel dükkanların dolaşılabilen bir formu haline gelebilir. Dükkanların bulunduğu sanal araziler ise bir çeşit emlak ekonomisi oluşmasına şimdiden zemin hazırlamaya başlamış diyebiliriz.

Metaverse'de Emlakçılık Yapmak

İnternetin geleceği olarak görülen bu sanal Metaverse evreninde insanlar şimdiden yerini ayırtmak istiyor. Metaverse arsa alım satım işlemleri ise çoktan başlamış durumda. Metaverse'de emlakçılık daha önce bu alanda yapılabilecek meslekler kısmında da belirttiğimiz üzere oldukça popüler bir konu. Peki Metaverse emlakçılık sanal emlakçılık nasıl yapılır?

Kullanıcıların çeşitli dijital varlıklar oluşturdukları ve çeşitli coinler aracılığıyla bu varlıkları alıp satabildikleri bir ortam olan Metaverse, gerçek dünyadaki gibi kara parçalarından oluşmaktadır. Kara parçaları, blok zincirinde NFT'ler olarak temsil edilmektedir ve onları elinde tutan kişiye tam mülkiyet hakkı vermektedir. Bu yönüyle gerçek hayattaki gibi Metaverse arazileri, Metaverse ekosistemindeki en kazançlı yatırımlar arasındadır. Sistemde araziler alınıp satılarak yada kiralanarak pasif gelir elde edilebilir.

Metaverse evreninde yani dijital dünyada yer alan arsaların alım-satım işlemlerinin reel dünyada emlak sektöründe söz sahibi olan firmalar üzerinden gerçekleşebileceği tahminler arasında.

Doğru Metaverse ve arazi seçimi konusunun ön plana çıkacağı bu süreçte, tıpkı gerçek hayattaki gibi yoğunluğu ve sirkülasyonu yoğun olan Metaverse ve bu evrendeki alanların seçimi arazinin değerini belirleyen etkenler arasında yer almaktadır. Yine gerçek hayattaki emlak piyasasına benzerlik üzerinden bir örnek vermek gerekirse, trafiğin yoğun olduğu etkinlik alanlarının ya da etkinliklerin yakınlarına konumlanan araziler her zaman daha değerli olacaklardır.