K-Pop ve K-Pop Jargonu

Her ne kadar dünyada K-Pop akımı olarak ünlense de Korean Pop 1990'lı yıllarda bu yana Güney Kore'nin geleneksel müziği ile harmanlanmış yeni bir tarzdır. Bu müzik türü bugün öyle bir konuma geldi ki dinlemeyen yok neredeyse. Ancak altını çizmeliyiz ki K-Pop terimi ilk olarak Güney Korelilerin türettiği bir akım değil. Bu terimleri ilk olarak J-Pop olarak duyduk. Japon müziği olan J-Pop'tan sonra Koreliler de kendi kültür ve tarzlarını oldukça başarılı bir biçimde tüm dünyaya duyurdular. Tabii bunda milyonlarca izlenen Güney Kore dizilerinin de gücü var.

K-Pop Nedir?

Klipleri dahi bir sanat eseri gibi çekilen K-Pop Kore müziğinin genel ismidir. Bir sanat filmi izlenimi veren, farklı ancak daha çok dramatik klipleri ile dinlemiyorsak bile mutlaka denk gelmişizdir. Korean pop içerisinde geleneksel Kore melodileri de barındırsa da her bir grubun tarzı birbirinden farklıdır. Örneğin pop, rock, deneysel, R&B, hip hop, elektronik, caz melodileri de ön plandadır. K-pop dünyası renkli, eğlenceli ve sürprizlerle dolu. Daha çocuk yaşta yeteneklerine göre özel eğitimlere alınan çocuklar, bu eğitim sonunda seçilirlerse yapım şirketleri ile çok ağır maddeler içeren sözleşmeler ile çalışmaya başlıyorlar. Bu yetenek okullarına seçilen bir çocuğun eğitim masrafları milyon dolarları buluyor. Seçilip meşhur olduklarında ise uzun bir süre pek para kazanamıyorlar. Ancak seçilmezlerse de bu okullara borçlu olmuyorlar.

K-pop akımı 1992 yılında doğdu diyebiliriz. Bu akımın öncüsü ise Seo Tajii and Boys olarak kabul edilmektedir. Ancak bunda J-Pop'un etkisi yadsınamaz. Halen birçok K-Pop grubu en az bir kere Japonca albüm yapmaktadır. Aynı zamanda kendi dillerinde, Çince ya da İngilizce olarak da albüm yapan pek çok Kore grubu vardır. Bu K-Pop grupları akıl almaz bir disiplin ile, yapım şirketlerinin boyunduruğu altında müzik icra etmektedirler. Bu nedenle yazımızın ilerleyen bölümlerinde K-Pop gruplarını incelerken de göreceğiniz gibi sözleşme sonrasında gruptan ayrılan pek çok grup üyeleri olmaktadır. K-pop gruplarından ayrılan hemen hemen tüm eski üyeler, yapım şirketi sözleşmelerinin insanlık dışı yaptırımlarının olmasından şikayet etmektedir. Yenen yemekten, provalara, özel hayat ve ilişkiler her şey ama her şey yapım şirketlerinin onayı ile yapılabilmektedir. Bu nedenle bazı gruplarda intiharlar dahi yaşanmıştır. Yaşanan bu üzücü olaylar sonrasında ise hayran kitleleri bu konuda bir reform yapılması gerektiğini savunmuşlardır.

Kore Kültürünü Yakından Tanıyalım

Doğu Asya'da yer alan Kore Cumhuriyeti Güney Kore olarak da bilinmektedir. Geçmişinde Japonya İmparatorluğu'na bağlı olduğu bir dönem de bulunmaktadır. İkinci Dünya Savaşı sonrasında Sovyet Rusya ve Amerika etkisi ile Güney ve Kuzey Kore olarak iki ayrı devlete bölündü. 1980 yılı itibari ile en hızlı gelişen ve büyüyen ülke olan Güney Kore, kendine has kültürü ve dokusu ile gezginlerin de uğrak noktası. Dünyanın en eski uygarlıklarından biri olan Güney Kore aynı zamanda da modern Kore'nin yüzüdür. Japonya'yı dahi etkileyen köklü bir kültür bugün dizileri ve müzikleri ile de tüm dünyayı etkisi altına almıştır.

Ülkede saygı ve itibar kadar görünüm ve güzellik de çok önemlidir. Kore'de bir yaş dahi küçüğün büyük olan kişiye karşı saygılı davranmasını gerektiren bir farktır. Bu fark yalnızca yaş olarak da ortaya çıkmıyor üstelik. Bir iş yerinde de çalışma süresi kıdemli olan kişiye hitap ve saygı gerektiriyor. Kadınlar ve erkekler kendilerinden büyük erkek ve kadınlara özel hitapları kullanıyorlar. Aksi durum ise çok büyük bir toplumsal saygısızlık olarak görülüyor.

Aynı şekilde zayıf olmak, güzel olmak, bakımlı olmak, en son modaya uygun giyinmek Koreliler için fazlasıyla önem verilen bir şey. Dünyanın en iyi estetik cerrahlarının Koreli olması, Tıp başarısından çok estetiklerin önemi ve çokluğu ile açıklanmaktadır. Anne ve babalar 18 yaşına gelmiş ya da daha küçük çocuklarına doğum günü hediyesi olarak, burun ameliyatı, göz kapağı ameliyatı, kepçe kulak ameliyatı, çene ve dolgu ameliyatları gibi jestler yapmaktadır. Güzelliğin toplumda saygın bir yer kazanabilmek için neredeyse tek kriter olduğu Kore bu yönü ile oldukça eleştirilmektedir.

Ünlü K-Pop Grupları

Artık ünleri Kore'nin dışına çıkmış, ödül üzerine ödül alan, sayısız dünya turneleri düzenleyen K-pop grupları ve sanatçılarını daha yakından tanıyalım.

• BTS: K-Pop'un en çok tanınır ve en başarılı işlere imza atan erkek grubu BTS 2013 yılından bu yana müzik listelerinde üst sıralarda bulunuyor. Kariyerleri boyunca 51 ödül toplayan BTS, öyle bir üne ve imaja sahip oldu ki ülke yasalarındaki zorunlu askerlikten dahi 30 yaşına kadar muaf oldular.
• BLACKPINK: Bugün tüm dünyada en popüler K-Pop grubu olan Blackpink, dünyanın en meşhur sanatçılarıyla yaptıkları düetler ile de hayran kitlelerini katlamış bulunuyor. Lady Gaga, Selena Gomez, Cardi B ve Dua Lipa tüm dünyada yakından takip edilen sanatçılar ile ortak projelerde yer almışlardır. Sahne isimleri farklı olan grup üyeleri plak şirketleri ve yapımcıları ile yaptıkları anlaşmalar gereğince özel hayatlarını çok gizli tutmaktalar. Ancak Grup üyelerinden Lalisa'nın BTS grubunun üyesi ile ilişki durumu gündemi epey meşgul etmektedir.
• MAMAMOO: K-Pop kadın grupları arasında özgün tarzları ile başarıya imza atan Mamamoo, dört kadın üyeden oluşuyor. İlk çıkış parçaları ile 24 saat içerisinde ünlenen Mamamoo, 2016 yılından bu yana tüm dünyada tanınır ve dinlenir işlere imza attılar.
• GOT7: 2014 yılının en iyi çıkışlarından biri olan GOT7 erkek K-Pop müzik grubudur. 7 kişiden oluşan müzik grubu, aynı zamanda birçok ödülün de sahibidir.
• TWICE: 2015 yılında çıkış yapmış bir başka grup olan Twice yalnızca kadınlardan oluşan 9 üyeye sahip. Çıkış yaptıkları ilk single ile ödüller de toplayan bu müzik grubu, yalnızca Korece değil Japonca şarkılar da söylüyor.
• GFRIEND: GFriend K-Pop'un 2015 yılında çıkış yapan isimlerinden birisi. 6 kadın üyesi ile rap tarzında yaptıkları müzik çok kısa bir süre içerisinde benimsendi ve rakiplerine kıyasla küçük bir yapım şirketine bağlı olarak piyasaya çıksalar da beklenenden fazla ilgi gördüler. Bu başarıları da ödülsüz kalmadı ve  toplamda 29 ödül ile müzik kariyerlerine devam etmektedirler.
• K'Pop: Erkek üyelerden oluşan K-Pop grubu K'Pop, 2001 yılında kuruldu ancak kısa bir süre sonra dağıldı. Bugünkü ününe ise tekrardan bir araya gelerek 2018 yılında çıkardıkları albümle kavuştu. Rap ve Kore tarzını birleştiren K'pop dans gösterileri ile de büyük hayran kitlesine sahiptir.
• EXO: Yine Güney Kore'nin en ünlü gruplarından biri olarak kabul görmüş EXO 2011 yılında kurulmuştur. Ancak grup çok kısa bir süre içerisinde dağılmış ve EXO-K ve EXO-M olarak yollarına devam etmiştir. Çince ve Korece şarkı söylemeye devam etmektedirler.
• Seventeen: HipHop tarzı müzik yapan Seventeen hayranları tarafından daha çok SVT olarak anılıyor. 13 erkek grup üyesiyle alışılagelmiş müzik gruplarından farklılık taşıyan Seventeen, 2015 yılından bu yana yalnızca Kore'de değil dünyanın her yerinde popüler bir isim.
• Ikon: 6 erkek grup üyesiyle K-Pop'un önemli bir ismi olan Ikon da 2015 yılında çıkış yapmıştır. Grubun diğer K-Pop gruplarından ayrılan çok sıkı hayran kitleleri bulunuyor ayrıca. Grubun fanlarına fandom deniyor. Rap tarzda şarkıları ve inanılmaz sahne showları ile Ikon Iconik bir müzik grubu.
• Big Bang: Karşımızda bu defa MTV müzik ödüllü bir grup bulunuyor. En iyi uluslararası sanatçı ödülleri ile 2011 yılına damgalarını vurdular. K-Pop'un en eski gruplarından biri olan Big Bang 2000 yılında kurulmuştur.
• Red Velvet: 2014 yılında kurulan Red Velvet'in de tüm grup üyeleri kadınlardan oluşuyor. 5 kişilik ekiple sanatlarını icra eden Red Velvet bu zamana kadar iki kez dünya turu yaptı. Pandemi ile birlikte turlara ara veren grup son zamanlarda konserlerini ve etkinliklerini oldukça arttırdı. Aynı zamanda 2015 yılında kazandıkları en iyi 10 K-Pop albümleri ödülleri de bulunmaktadır.
• Kara: Yine K-Pop'un en eski gruplarından biri olan KARA 2007 yılından bu yana müzik piyasasında söz sahibi. Rap ağırlıklı Kore müzikleri ile yabancı ülkelerde de ödüllere sahipler. 2016 yılında ise dağılmış bir grup olarak, halen kendilerinden olumlu yönde söz ettiriyorlar.
• Girls Generation: 2007 senesinde S.M. Entertaintment yönetiminde kurulmuş olan Girls Generation'ın tüm üyeleri kadınlardan oluşmaktadır. 9 üye ile kurulan ancak güünümüzde 8 üyesi bulunan grup yine kalabalık K-Pop tarzının en iyi örneklerinden biridir. Dans, rap ve geleneksel Korel müzikleri ile zamansız şarkılar yapmaktadırlar.
• Super Junior: Yine bir S.M. Entertaintment imzası taşıyan K-Pop müzik grubu Super Junior, erkek üyelerden oluşan kalabalık bir ekibe sahip.
• SHINee: K-Pop grupları arasında eski ve popülerliğinden hiçbir  şey kaybetmemiş bir diğer isim de SHINee. Hem Korece hem de Japonca albümleri bulunan bu müzik grubu, giyim tarzları ile de çok beğeni toplamaktadır.
• 2NE1: Big Bang ile yaptıkları reklam müziği ile K-Pop dünyasına giriş yapan 2NE1 resmi olarak 2009 yılında kuruldu. Çok kısa bir süre içerisinde ünleri ülke dışına çıksa da grup son bir şarkı yaparak kariyerlerini sonlandırdıklarını duyurdular.
• Monsta X: 2015 yılında çıkış yapan bir başka K-Pop grubu da Monsta X. Grup erkek üyelerden oluşuyor ve rap ağırlıklı bir müzik yapıyorlar. Bunun yanında görsel şölene dönen sahne performansları ve her biri kısa film gibi klipleri ile beğeni topluyorlar. Çok sıkı bir fan kitlesi olan grup Korece, Japonca ve İngilizce albümlere de sahip.
• Miss A: Miss Asia anlamına gelen isimleri ile 2010 yılında 2017 yılında dağılsa da halen adından söz ettirmeyi başarıyor. Son 10 yılın en iyi K-Pop kız grubu ödülünün de sahibi olan Miss A halen ilk günkü gibi dinlenmeye devam ediyor.
• Sistar: 2010 yılında kurulmuş olan grup 2017 yılında dağılmış olsa da kariyerlerindeki başarı onları unutulmaz kıldı. Kısa bir müzik yolculuklarında kariyerlerine 45 adet ödül sığdırmış olan grup üyeleri 4 kadından oluşuyordu. Henüz dinlememiş olanlar ise So Cool şarkılarını mutlaka dinlemeliler.
• 2PM: 2PM 7 erkek üye ile 2008 yılında kuruldu ancak Grup üyelerinden Jeabum'un gruptan ayrılması ile kariyer yolculuklarına 6 kişi olarak devem ediyor. Çeşitli magazinsel konular ile sık sık gündem olan grup Kore'de ve Asya ülkelerinde çok seviliyor. Bu zamana kadar 10 yurt dışı turu da yapmış oldukları biliniyor.
• EXID: Kadın K-Pop gruplarından biri olan Exid  2012 yılında kuruldu. Aynı zamanda tam 12 adet müzik ödülleri de bulunuyor. Bazı dizi ve TV showlarında da yer almaktadırlar.

 K-Pop Jargonu

Bu kadar K-Pop'tan bahsettikten sonra K-Pop severlerin kullandığı terimlere de yer vermemek olmazdı! K-Pop jargonu nedir? Idol fanları ve bu akımı seven dinleyici kesim özellikle sosyal medyada çok aktifler ve takip ettiğimizde eğer Korece bilmiyorsak anlamak gerçekten imkansız. Birçok kelime Korece ya da bu dilden türetilmiş yahut İngilizce ve Korece ile birleştirilmiş kelimelerden oluşuyor. K-Pop'un sıkı hayranlarının kendi aralarında kullandıkları bu K-Pop jargonları tek tek sizler için araştırdık! İşte karşınızda K-pop sözlüğü!

• Anti: K-Pop dinlemeye başladıysanız ve biraz gruplar hakkında bilgi toplamak için fanlarını takip etmeye başladığınızda çok sık "anti" ve "antici" kelimelerini göreceksiniz. Anti bu akımda, bir grubu özellikle sevmemek ve hatta ne yazık ki adeta nefret etmek anlamına geliyor. Antici de anlaşılacağı üzerine belirli bir kişi ya da gruptan nefret eden kişi anlamını taşıyor.
• Bias: Bu aslında bize pek de yabancı olmayan bir terim. Çocukken Spice Girl ya da Power Rangers sevenler hatırlayacak ki herkesin kendine çok yakın hissettiği biri olurdu. Hatta arkadaş gruplarında herkes kendini temsil eden karakteri seçerdi. Ben kesinlikle Melanie idim! İşte Bias da K-Pop gruplarında fanların kendini yakın hissettiği karakter için kullanılıyor.
• Cameback: Müzik piyasasında uzun süre ara verdikten sonra yeni bir albüm yapan sanatçıların son albümü için kullanılan bu terim, K-Pop'ta her yeni albüm için kullanılıyor.
• Dongsaeng: Dongsaeng Kore kültüründe küçük kardeş anlamına gelmektedir. Hem kız hem de erkek kardeş için aynı kelime kullanılır. Yaş farkının çok büyük bir saygı gerektirdiği bir kültüre sahip olan Kore'de grup üyeleri arasında da bu durumun geçerli olduğu bilinmektedir.
• Hoobae: Yine Kore kültüründe de sık kullanılan bir kelime olan hoobae, iş hayatında sizden deneyimsiz kişiyi tanımlar.
• Hyung: Yaş farkının, deneyimin ve statünün önemini az çok anladık sanırım. Hyung da yine Kore'de erkeklerin kendinden bir yaş dahi büyük erkeklere hitabıdır. Yani bildiğimiz abi!
• Maknea: Bir K-Pop grubunda ya da bir ortamda grubun en küçük üyesi o ortamın maknea'sıdır.
• Netizen: İki kelimenin birleştirilmesiyle yeni türetilmiş ve K-Pop lugatına kazandırılmış olan Netizen, kelime olarak internet vatandaşı anlamındadır. Kullanım alanı ise, internette daha çok anonim bir hesapla kötücül eleştiriler yapanları tanımlamak.
• Noona: Yine bir yaş ve saygınlık ifadesi olan noona, erkeklerin kendilerinden bir yaş dahi büyük olan kadınlara hitap şekli olarak kullanılmaktadır.
• Oppa: Bu sefer anlamı ile kullanımı arasında farklılıklar olan bir hitap şekli oppa, aslından kadınların kendilerinden büyük erkeklere seslenirken söyledikleri bir kelime. Ancak K-pop jargonunda ya da Kore kültüründe oppa kadınların erkek sevgililerine söylediği bir anlama büründü. Aynı şekilde K-Pop gruplarının kadın fanları sevdiği grup üyesine de oppa demektedir.
• Rookie: K-pop piyasasında yeni ünlenmiş genç sanatçılara veya gruplara rookie deniyor.
• Sasaeng: Anlamı da olayı da oldukça sorunlu bir kelime sasaeng pek iyi bir şeyi ifade etmiyor. Fan sayfalarını ve fanları dahi anlamak oldukça güçken, sasaeng saplantılı ve takıntılı hayranları ifade ediyor. Ne yazık ki K-Pop sevenler arasında da dünyanın çeşitli yerlerinden, psikolojik sorun boyutunda azımsanmayacak kadar saplantılı hayranlar bulunuyor.
• Selca: K-pop dinleyicileri hayranı oldukları gruplar ve sanatçılar ile çektirebildikleri öz çekimlere selca demektedir. Ancak tek başına da öz çekim anlamına gelmektedir ve bu anlamı ile de oldukça kullanılmaktadır.
• Sunbea: Kore kültüründe saygı ve kıdem geleneksel bir duruş. Bu konuda çok hassaslar. Okulda ya da iş yerinde sizden bir yaş dahi büyük birisi size "ben senden büyüğüm" ya da "ben senden kıdemliyim" der. Herkes kendinden büyüğe ve kıdemliye saygı göstermek zorundadır. Aksi durumda bu davranış çok büyük bir saygısızlık olarak kabul edilir.
• Unnie: Abla anlamına gelen bu kelime, kadınların kendinden büyük kadınlara hitap şeklidir. Kore kültüründe çok sık kullanılır. K-Pop kadın gruplarında da grup üyeleri arasındaki en büyük kişi o grubun unniesi olur.
• Ulzzang: Kore'de güzellik her şeydir. Daha önce de dediğimiz gibi aileler, eşler, sevgililer, yakın arkadaşlar birbirlerine hediye olarak dahi estetik ameliyat hediye ederler. Güzelliğin ve görünümün bu denli önemli olduğu Kore'de ulzzang yüz ve vücut güzelliği ile bilinen kişileri tanımlamak için kullanılıyor.