İkinci El Satış Siteleriyle İlgili En Sık Yapılan Şikayetler

Küresel pandemi, küresel ekonomik kriz ve benzeri ekonomik tabanlı nedenlerin dışında, birçok toplumda bilinçli insanlar küresel iklim krizi sebebi ile de ikinci el alışverişin önemini keşfetti. Artık ikinci el yalnızca belirli bir bütçenin altındaki kişilerin almak zorunda olduğu bir satın alma şekli değil, her gelir seviyesinden kişinin dünyaya ve geleceğe saygısı ile tercih ettiği bir alışveriş şekli haline geldi. Tabii ki bu alışkanlıklara olan talep sonrasında, ikinci el kültürüne alışık olmayan ya da olsa da kötü niyetli insanlar tarafından suiistimal edilmiştir. Örneğin, hasarlı ürün ve bozuk ürünleri sorunsuz bir şekilde satmak ya da hiç olmayan bir ürünü satmak gibi  çeşitli dolandırıcılık örnekleri ne yazık ki yaşanmaktadır.

Bu gibi durumların önüne geçmek isteyen ikinci el satış siteleri ve ikinci el satış uygulamaları satıcı ve alıcı profillerinin altına alışveriş deneyimi sonrası puanlama ve yorum paneli getirmiştir. Böylece her bir deneyim sonrası taraflar birbirileri hakkında tarafsız mesaj yazma hakkı kazanmaktadır. Böylece satın alma deneyimi öncesi az çok satıcı veya alıcı hakkında fikir sahibi olmak daha kolaylaşmaktadır.

Diğer bir açıdan ise, aracı platformlar yani ikinci el satış uygulamaları ve siteleri bu noktada inisiyatif alarak, kendileri aracılığı ile ikinci el alışveriş yapan kişilere daha güvenli bir ortam sağlayabilmektedir. Tabii ki bu platformların tercih edilmesi ve üye sayısı artışında, birden fazla etken olacaktır ancak güvenli alışveriş ortamı sunmak hali hazırda başlıca görevlerindendir. Ancak altını çizmek istediğimiz ve bu yazının da ana konusu olan şey deneyim sahibi kişilerin şikayetçi olduğu konulara değinmek ve bu konularda alınabilecek önlemlere değinmek olacak. Bu yazımızda deneyim sahibi kişilerin ikinci el alışverişlerde en sık karşılaştığı sorunları ve dile getirdiği şikayetleri işleyeceğiz. İlk olarak ikinci el alışverişin risklerini ele alalım.

İkinci El Alışverişinin Riskleri

Bugün ikinci el alışverişi tercih etmeyen kişilerin çok büyük bir kısmı, bu kararlarının nedeni için hijyen gerekçeleri sunmaktadır. Pek de haksız değiller doğrusu. Pek tabii kişisel bakım ve hijyen gibi kurallar insanlar arasında aynı hassasiyet oranında değil. Burada üzülerek söylememiz gerekir ki, tekstil ürünlerinin üretimi sırasındaki hijyen koşulları kullanımı sırasındaki hijyen koşullarından daha da kötü. Yani eğer bir giyim ürününü mağazasındaki giyinme kabininde giyiyorsanız - ki normal olan bu- ikinci el kıyafetleri de alma da pek bir sorun görünmüyor. Her zaman sıfır bir giyim ürününü satın aldığımızda yaptığımız gibi, ikinci el ürünleri de satın aldığımızda kullanmadan önce temizlememiz/yıkamamız/ dezenfekte etmemiz gerekiyor.

İkinci el alışverişte yaşanılan riskler ve olası riskleri sıralamamız gerekirse şu maddeleri sayabiliriz.

• Dolandırıcılık
• Hasarlı ürün
• Alıcının parayı ödememesi
• Satıcının ürünü göndermemesi
• Ürünün ifade edilen özellikleri taşımaması
• Ürünün sahte olması
• Ürünün sahte olduğunu satıcının dahi bilmemesi
• Alıcının ürünü aldıktan sonra iade etmesi ancak sahtesi ile değiştirmesi
• Alıcının ürüne zarar vererek ya da kullanarak iade etmek istemesi

Ekstrem örnekler ile çok daha uzayabilecek bu riskler genel olarak bu şekilde sayılabilir. Pek tabii de bertaraf edilebilir. Bu risklerin hemen hemen hepsi ön konuşmalar ile çözüme kavuşturulabileceği gibi iyi bir araştırma ve kullanıcı deneyimi mesajları ile önlenebiliyor. Aynı zamanda doğru uygulamayı Gelbaba'da yer alan kullanıcı deneyimi yorumları ile de bulabilirsiniz.

Şimdi ikinci el eşyalarda karşılaşılan risklerden sonra şimdi de karşılaşılan sorunları ele alalım. Böylece ikinci eli sorun ve mağduriyetler ile değil olumlu deneyimler ile tecrübe edebilelim.

İkinci El Eşyalarda Karşılaşılan Sorunlar

İkinci elde yaşanılan riskler her zaman kötü niyetli ve dolandırıcılıkla ilgili olmayabiliyor. Örneğin iki taraflı iyi niyete rağmen kargo aşamasında da sorunlar olabiliyor. Bazı durumlarda bunlar önemsiz sorunlar olarak kabul ediliyor  ve bu şekilde kabul ediliyor. Örneğin bir mobilyanın çizilmiş olarak ikinci el satışı daha düşük fiyat ile satılmasına neden olurken işlevselliğinden hiç de bir şey değiştirmiyor. Bu çizikler yalnızca dekoratif olarak bir sorun olarak karşılanabiliyor. Bunun yanında birçok kişi bu şekilde çok çok uyguna aldığı çizik ya da  şeklen yıpranmış ikinci el eşyaları tamir ederek veya bakımdan geçirerek eskisinden de yeni bir görünüme kavuşturabiliyor. Bir ahşap sandalyeyi konu alacak olursak, zımpara sonrası boya ve cila ile eskisinden de yeni bir görünüme kavuşması pek de zor değil.

Bir de alınmış ancak hiç kullanılmamış bir elektronik eşyanın ikinci el olarak satışını ele alalım. Örneğin bir masaj aleti, fonksiyonel ve çok programlı olarak satın alınmış ve birkaç kullanımdan sonra kenara konuşmuşsa bu ürünün yenisinden pek de farkı olmuyor. Ancak atıl bir şekilde duracağına ikinci el olarak satışı gerçekleştiğinde, artık ikinci el oluşu ve garanti süresinin de geçtiği düşünüldüğünde fiyatı oldukça düşüyor. Elektronik ürünlerde ikinci el satışlarda genellikle garanti süreleri geçmiş oluyor. Yani olası bir arızada, tamirat masrafı bazen sıfırı kadar maliyete gelebilir.

Şimdi olası sorunları alt başlıklar halinde daha detaylı olarak inceleyelim.

Defo

Defolu ürünler dendiğinde her ne kadar aklımıza ikinci el değil de sıfır ürünler gelse de ikinci piyasasında defolu ürün satışları sıklıkla gerçekleşmektedir. Birçok satıcı, ikinci el satış platformlarında, sattığı ikinci el ya da sıfır ürünün defolu ürün olduğunu ve kusurlarını belirterek, görsellerle destekleyerek satışa sunsa da bir o kadar bu durumu saklayan satıcı da oluyor. Ne yazık ki bu sorun en sık yaşanılan sorunların başında geliyor. 

Örneğin kullandığı buzdolabını farklı ve kişisel sebeplerden ötürü ikinci el satış platformlarında satışa koyan bir kişi, ürünündeki kusurları belirtmekle yükümlüdür. Buzluk bölmesindeki buzmatiğin kırık oluşu, kapı raflarında yumurtalık bölmelerinin eksik olması veya dış kenarlarda göçme ve çizikler olduğunu belirtmekle yükümlüdür. Ne yazık ki herkes bu kadar dürüst bir satıcı değildir ve ürünün motor aksamları sorunsuz şekilde çalışıyor olsa da bu tür işlevsel defoların bilinmeden alınması da bir satın alma sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır.

Her zaman söylediğimiz gibi tekrar etmekte fayda var: bol görsel ve video talepleri ile bu tür sorunların yaşanmasının önüne geçilebilir. Ancak defo motor aksamlarında gerçekleştiğinde video ve görsel pek de işe yaramayacaktır. Örneğin, söz konusu buzdolabı no-frost olarak belirtildiği halde karlanma yapıyorsa bunu fark etmeden almak, kötü niyetli bir satıcı ile mümkün.

Kırık & Çatlak

Kırık ve çatlaklar yani genel itibari ile dekoratif sorunlar da ikinci el alışveriş seçimlerinde en sık karşılaşılan ve tüketicilerin en sık şikayet ettiği maddeler arasında yer alıyor. Değiştirilemeyecek veya tamiri mümkün olmayacak şekilde olan ürünlerin bu halde satışı hiç de etik değil. Bunun kabul edilebilir olması için satıcının, sattığı ikinci el üründe kırık, çatlak, göçme, darbe gibi şekilsel sorunları ilan ile ilgilenen kişiye önceden belirtmesi gerekir. Hatta ve hatta ilanın detaylarında bu sorunları belirtip, görsellerle açık ve net şekilde sunması gerekir. Pek tabii ikinci el alışverişlerde yaşanılan sorunlardan bahsettiğimize göre bunları da saklayan bir hayli satıcı olabiliyor.

İkinci el satın almayı tercih eden tüketicilerin bu noktada önceliklerini belirlemesi gerekmektedir. Örneğin bir öğrenci evinde kısa süreli ve geçici olarak ikamet edildiği ön koşuluyla, ihtiyaç duyulan kıyafet dolabının kapağının çatlak veya kırık olması, sıfırı ile mukayese edildiğinde kabul edilebilir. Sonuç olarak kıyafet dolabının ilk işlevi giyim ürünlerinin içerisinde düzenli olarak saklanabiliyor oluşu ve bir kapak ile de tozlanmanın önüne geçilebiliyor olmasıdır. Ancak çatlak ve kırıklar o ürünün kullanılmasında işlevsel olarak bir soruna yol açıyorsa işte o zaman satın alma kararı tekrardan gözden geçilebilir. Pek tabii bunlar bizim kişisel yorumlarımız ve bir kişi evinde kırık ve çatlak bir ürünün olmamasını isteyebilir. Satın aldığı elbise dolabının tesliminden sonra alıcı önceden belirtilmemiş bir kırık ve çatlak ile karşılaştığında bu açıkça bir sorun olarak yansıyacaktır ve bu risk gerek taşınma öncesinde ya da taşınma yani nakliye sırasında yaşanabilmektedir.

Fonksiyonel Problemler

İkinci el alışverişte sorunlar dediğimizde yine sıklıkla karşılaşılan bir diğer sorun fonksiyonel problemleri olan ürünleri satışı olmaktadır. Ve bu sorun tespiti ürünü bizzat yerinde incelemeden anlayabilmek neredeyse imkansızdır. Ürünün direkt olarak ana işlevinde yaşanılan teknik, mekanik sorunlar fonksiyonel olarak onu işlevsiz kılar. Bunu da bir örnekle açıklayabiliriz.

Örneğin  ikinci el cep telefonu satışı konu olduğunda bu ürünün satıcı tarafından belirtilenlere uymaması ihtimali oldukça risklidir. Hali hazırda çok yüksek fiyatlarda piyasaya sahip olan bu ürünler, ekran kararması, kapanması, ölü batarya gibi sorunlarla bozulmaktadır. Böyle bir ürünü ise kullanmadan bozuk olduğunu anlamak güç olabiliyor haliyle. Bu tür sorunları yaşamamak için ikinci elini uzaktan satış ile değil bizzat kontrol ederek ve görerek satın almak oldukça işe yarayacaktır.

Yedek Parça & Tamir

Yedek parça ve tamir ikinci el satışlarında tam olarak satıcı ve alıcı kaynaklı bir sorun olmasa da yaşanılan sorunların başında yer almaktadır. Özellikle bazı ikinci el eşya satışları elektronik kategorisinde olduğunda modellerin artık üretilmiyor oluşu yedek parça ve tamir gibi sorunları da beraberinde getirmektedir. Bu sorunu da bir örnekle açıklamamız gerekirse, ikinci el elektronik eşya satışlarında artık üretimi olmayan veya Türkiye pazarında olmayan bir markanın çamaşır makinesi satın alındığında, olası bir arızada o ürünün tamiri için gerekli olan parçalar bulunamayabilir. Yurt dışından yedek parça getirtmek ise mevcut döviz kurları düşünüldüğünde tamir için ayrılması makul karşılanacak bütçenin oldukça üzerine çıkabiliyor.

O zaman bu noktada da vurgulamamız gereken ve tüketicilerin dikkat etmesi gereken bazı ayrılar gün yüzüne çıkıyor. Özellikle artık Türkiye piyasasından çekildiğini ilan etmiş markaların özellikle tüm dünyada artık üretilmeyen modellerini satın almak tamir ve yedek parça bulma gibi sorunları da beraberinde getireceği için bunlar göz önünde bulundurmakta fayda var.

İkinci El Alışverişlerinde Rastlanan Kargo Sorunları

Gelelim ikinci el eşya satın alımında ve hatta e-ticarette yaşanılan sorunların en büyüğüne. Daha önceki iki yazımızda bu konuları detaylıca işlemiştik. En Sık Karşılaşılan E-ticaret Kargo Şikayetleri başlıklı yazımızda ve En Sık Karşılaşılan Kurye Şikayetleri yazımızda yaşanılan sorunlar ikinci el alışverişlerde yaşanılan kargo ve nakliye sorunları ile benzer. Bu iki yazılarımızı da okuyabilir ve bu durumlar karşısında neler yapabileceğinizi de portal yazılarımızı okuyarak fikir edinebilirsiniz.

Şimdi ikinci el alışverişlerde yaşanılan kargo şikayetlerin neler olduğuna birlikte değinelim.

Geç Teslimat

Hepimiz hemfikiriz ki ikinci el eşya platformlarındaki birçok satış profili ve ilanlar bireysel kullanıcıların ellerinden çıkarmak istedikleri atıl kalmış ürünlerden oluşmaktadır ve bunların geneli ticari bir amaç taşımamaktadır. Hal böyle olunca kargo firmasına, satışa konu olan ikinci el ürünün teslimi geç olabilmekte, bu da kargo taşıma süresini de eklediğimizde teslimatı bir hayli geciktirmektedir. Asıl sorun satın alınan ürünün geç gelmesinden ziyade ürün teslimi ve ödeme onayı sürecinin aksamasıdır.

Daha önceleri üzerinde durduğumuz bir konu olan, ikinci el satış sitelerindeki güvenli ödeme aşaması, alıcının ürünü teslim alıp onaylaması ile ücretin satıcı hesabına geçmesi geç teslimat ve geç kargo ile oldukça sorun yaşatmaktadır. Bir başka sorun ise ürünün acil bir ihtiyaç olarak satın alınması ancak satıcının söz konusu ürünü kargoya çok geç vermesidir. İkinci el satış siteleri ise bu aksamaların yaşanmaması için satıcı ve alıcı profillerine hesaplarını tatil moduna alması gibi ek bir özellik getirmesi ile gidermeye çalışmaktadır. Artık şehir dışında olacak ikinci el satıcı profilleri hesaplarını tatil moduna geçirerek, satışı durdurmaktadır. Böylece kargo gecikmeleri de en aza indirilmektedir.

Kargo İade & İptal Problemleri

Kargo iade tutar ve masraflarının taraflara tahsil edilmesi yine önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. İptal işlemleri ve iade süreçlerindeki bu tip maliyetli sorunlar kişileri ikinci elden uzak tutabiliyor. Bu durumda üzerinde durulması gereken bir diğer konu, iade kargolarında da kullanıcılarına indirimli kargo hizmeti veren aracı platformlar ile işlem yapılmasıdır.

Ödeme Problemleri

Diğer başlıklarda değindiğimiz gibi ödeme sorunları da farklı açılardan ele alınmalı ve değerlendirilmeli. Yalnızca ödeme mağduriyetleri değil ödemelerde gerçekleşen kesintiler de problem olarak yansıyabilmektedir. İkinci el ödeme işlemleri daha çok aracı kurumların komisyonu sonrası satıcı bakiyesine yansımaktadır. Ancak bazı kurumlar bu tip aracı pozisyonda değil yalnızca ilan hizmetleri ile çalışmaktadır ve ödeme problemleri tamamen taraflar arasında hallolmaktadır.

İkinci El Alışveriş Siteleri Yorum ve Şikayetleri Nereye Yapılır?

İkinci el alışveriş siteleri ve ikinci el alışveriş uygulamaları hakkında deneyimlerinizi ya da tecrübelerinizi ilk olarak platform sahiplerine iletmek, verecekleri hizmetleri geliştirmeleri varsa hatalarını telafi etmeleri açısından oldukça önemlidir. Burada altı mutlak çizilmesi gereken bir şey varsa kullanıcı deneyimi aracı kurum olarak değerlendirmektir. Yazımızın içerisinde ve diğer ikinci el yazılarımızda da bahsettiğimiz gibi burada bahsedilen yorum ve şikayet geçmişi ya da satıcı geçmişi/ değerlendirmeleri değil. Direkt olarak aracı kurumun kullanıcılarına sağladığı konfor ve güvenlik.

Sonuç olarak geniş bir kitleye hitap eden ve ülkenin her yerinden kullanıcıları olan bir ikinci el satış platformu tercih edilebilmesi için rakiplerinden farkı olmalı ve hizmet kalitesi ile daha tercih edilir olmalıdır. İstemeden de olsa kendi platformu üzerinden yapılan satış işlemleri çeşitli mağduriyetlere neden oluyorsa ve burum ile ilgili bir uygulama/güncelleme/ tedbir/ denetim/ geliştirme vs yapmıyorsa en az mağduriyete neden olan kullanıcıları kadar suçlu oluyordur hiç şüphesiz. Bugün ülkemizdeki en popüler olan ikinci el satış siteleri ve uygulamalarına baktığımızda, tespit ettikleri kötüye kullanımları yani kullanıcıların hesaplarını bloke ettiklerini görmekteyiz. Bu uygulamaları tekrar saymakta fayda görüyoruz. Aynı zamanda üzerlerine tıklandığında sitemizde yer alan kullanıcı deneyimleri yani şikayet ve yorumlarını da görebilirsiniz.

1. GittiGidiyor
2. Sahibinden
3. Nadir Kitap
4. Gardrops
5. Letgo
6. Dolap.com
7. Modacruz
8. Bebecruz
9. Zebramo
10. Dekopasaj
11. Tutumluanne.com

Sizler için daha önce araştırdığımız ve haklarında detaylı bilgiler verdiğimiz yukarıdaki markaları üzerlerine tıklayarak okuyabilir ve aynı zamanda her biri için gerçek kullanıcı deneyimlerini öğrenebilirsiniz. Aynı zamanda E-ticaret kategorisi altında yazdığımız çeşitli alışveriş konulu içerik ve haberlerimizi de buraya tıklayarak inceleyebilirsiniz.